Μόνο κάθε τρίτος Έλληνας έχει φυσιολογικό βάρος

Το 2,4% του ΑΕΠ ή 4,3 δισ. δολάρια είναι το κόστος της παχυσαρκίας στην Ελλάδα. Μέχρι το 2060, τρεις στους τέσσερις πολίτες θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Η παχυσαρκία στη χώρα μας παίρνει ανησυχητική τροπή, ωθώντας την Ελλάδα στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης για το ποσοστό υπέρβαρων πολιτών, ενώ ο αριθμός των παχύσαρκων παιδιών αυξάνεται με ταχύτερους ρυθμούς.

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι σήμερα το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού στις δυτικές και αναπτυσσόμενες χώρες είναι υπέρβαροι και το 25% είναι παχύσαρκοι. Το ποσοστό παχυσαρκίας εκτιμάται ότι θα φτάσει το 50% τα επόμενα 10 χρόνια.

Στην Ελλάδα το 2019, ένας στους έξι πολίτες (17%) ήταν παχύσαρκοι και σχεδόν ένας στους δύο (50%) ήταν υπέρβαροι. Παρόμοια υψηλή συχνότητα παχυσαρκίας καταγράφηκε και σε παιδιά ηλικίας 7-9 ετών.

Μόνο το 30,3% του γενικού πληθυσμού έχει φυσιολογικό βάρος.

Η παχυσαρκία είναι μια παγκόσμια επιδημία. Αναγνωρισμένη ως ασθένεια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι μια πολυπαραγοντική κατάσταση που σχετίζεται στενά με την ατομική συμπεριφορά, τις οικογενειακές συνθήκες και συνήθειες και τους κοινωνικούς κανόνες. Αυτές οι πολλαπλές «ρίζες» του φαινομένου δείχνουν και τη δυσκολία αντιμετώπισής του.

Κώστας Ατανασάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικών Υγείας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών Υγείας, Παθολόγος Ευθύμιος Καπάνταης, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, Αναστασία Μπαρμπούνη, Καθηγητής Δημόσιας Υγείας στην PADA και Νικόλαος Τεντολούρης , Καθηγητής Παθολογίας και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρών, περιέγραψε τη νόσο ως «μεταβολική βόμβα», που «χρειάζεται να εξουδετερωθεί». Οι γιατροί αποκαλούν αυτή την αποστολή προτεραιότητα μεταξύ των εθνικών στόχων που έχουν τεθεί για την υγειονομική περίθαλψη.

οικονομική επιβάρυνση
Όπως τόνισαν οι παραπάνω ειδικοί, η παχυσαρκία επιβαρύνει σημαντικά την υγεία του πληθυσμού, καθώς συνδέεται με μια σειρά από ασθένειες, όπως διαβήτης τύπου 2, δυσλιπιδαιμία, καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνος, κατάθλιψη, προβλήματα στο μυοσκελετικό σύστημα κ.λπ. Επιπλέον, η νόσος επιβαρύνει σημαντικά το χρηματοοικονομικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, λόγω της αυξημένης ανάγκης για θεραπεία και φροντίδα για αυτούς τους ασθενείς.

Για την Ελλάδα, η συνολική οικονομική επιβάρυνση της παχυσαρκίας στη χώρα μας εκτιμάται ότι είναι περίπου 2,4% του ΑΕΠ, ή 4,3 δισ. δολάρια. ευρώ το χρόνο.

Πάνω από το 50% αυτών των δαπανών σχετίζεται με απώλειες παραγωγικότητας που επηρεάζουν ολόκληρη την οικονομία, με την απουσία ατόμων από την εργασία λόγω προβλημάτων υγείας που συνδέονται με την παχυσαρκία. Κάθε χρόνο, οι δαπάνες των νοσοκομείων δημόσιας υγείας για τη θεραπεία της παχυσαρκίας και των συναφών ασθενειών ξεπερνούν τα 650 εκατομμύρια ευρώ σε ένα σύστημα που πάντα, αλλά κυρίως τώρα, υφίστατο μεγάλη πίεση.

Τρώμε και καθόμαστε περισσότερο
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και οι αλλαγές στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον θέτουν σύνθετες απαιτήσεις στο σύστημα υγείας, ενώ το κυριότερο είναι ότι οι «υγιείς» καταφέρνουν να διατηρήσουν την υγεία τους στο μέλλον.

Οι λόγοι για την αύξηση της συχνότητας της παχυσαρκίας συνδέονται με αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη μέσω της τροφής και της καθιστικής ζωής και της «καθιστικής» εργασίας. Από το 1960 μέχρι σήμερα, η κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών, ζαχαρωτών και σνακ έχει αυξηθεί κατά 20-100%, με τους Ευρωπαίους να κάθονται περισσότερες από 5 ώρες την ημέρα. Ο χώρος εργασίας χρησιμοποιεί 15% λιγότερη ενέργεια σήμερα από ό,τι το 1960. Το 60% των Ευρωπαίων προτιμά να χρησιμοποιεί αυτοκίνητο, ακόμα και για να «φτάσει στο αρτοποιείο» και μόνο το 19% χρησιμοποιεί τακτικά τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ταυτόχρονα πολίτες ΕΕ τρώνε 500 θερμίδες περισσότερες την ημέρα από ό,τι πριν από 40 χρόνια.

Σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ σε 46 χώρες, μια μείωση κατά 20% των θερμίδων από τροφές με πολλές θερμίδες θα μπορούσε να οδηγήσει στην πρόληψη 1,1 εκατομμυρίων περιπτώσεων μη μεταδοτικών ασθενειών, 1,4 εκατομμυρίων επιπλέον ημερών εργασίας, εξοικονόμησης 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων και αύξησης 0,5%. στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν..

Άγνοια κινδύνου
Δημόσιο υποτιμούν την παχυσαρκία ως ασθένεια. Το 84% των ανθρώπων δεν γνωρίζει ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο πολλών τύπων καρκίνου, το 50% δεν γνωρίζει τη σχέση μεταξύ της παχυσαρκίας και των καρδιαγγειακών παθήσεων και το 25% δεν γνωρίζει ότι η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, υψηλή αρτηριακή πίεση και δυσλιπιδαιμία . Η πραγματικότητα είναι ότι η παχυσαρκία είναι αιτία σοβαρών, ακόμη και απειλητικών για τη ζωή ασθενειών. Όσο πιο παχύσαρκο είναι ένα άτομο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να αναπτύξει μια χρόνια ασθένεια που σχετίζεται με την παχυσαρκία.

Οι κοινωνικοί καθοριστικοί παράγοντες της υγείας, δηλαδή οι συνθήκες στις οποίες γεννιόμαστε, μεγαλώνουμε, εργαζόμαστε, ζούμε, γερνάμε και πεθαίνουμε, έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ατομική υγεία.

Οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, το εισόδημα και η εκπαίδευση και μια σειρά από παράγοντες συμπεριφοράς έχουν τεκμηριωθεί ως σημαντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στο πρόβλημα της παχυσαρκίας.

Υπάρχει ένα ιδιαίτερα ισχυρό μια αντίστροφη σχέση μεταξύ της εκπαίδευσης και του σωματικού βάρους στις γυναίκες και μια αντίστροφη σχέση μεταξύ εισοδήματος και παχυσαρκίας και στα δύο φύλα. Φυσικά, είναι ενδιαφέρον ότι η εξάλειψη των παραπάνω παραγόντων έχει θετική επίδραση στην άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων στην υγεία και την ιατρική περίθαλψη.

εισοδηματική ανισότητα
Τα στοιχεία δείχνουν ότι όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο εισοδηματικής ανισότητας στις ευρωπαϊκές χώρες, τόσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των υπέρβαρων παιδιών, και η παχυσαρκία στα παιδιά στην Ευρώπη συνδέεται στενά με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των γονιών τους.

Υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας βρέθηκαν στη χώρα μας άτομα με χαμηλό κοινωνικοοικονομικό και μορφωτικό επίπεδο και με μειωμένη φυσική δραστηριότητα. Όσον αφορά την παιδική παχυσαρκία, η χώρα μας κατέχει πολύ υψηλή θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

Τρώμε πολλή ζάχαρη
Επιπλέον, η Ελλάδα έχει υψηλή πρόσληψη ζάχαρης και χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, με υψηλά επίπεδα κατάθλιψης και αγχώδεις διαταραχές, παράγοντες που συμβάλλουν στην παχυσαρκία. Υπάρχουν επίσης υψηλά ποσοστά ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, ο καρκίνος της μήτρας, ο καρκίνος του μαστού κ.λπ.

Για τη χώρα μας, σχεδόν ένας στους τρεις κατοίκους προβλέπεται να είναι παχύσαρκος το 2030, με ετήσιο ποσοστό αύξησης 1,5% από το 2010 έως το 2030, και για τα παιδιά αντίστοιχο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 2,1%.

Μια εξαιρετικά δυσοίωνη πρόβλεψη είναι ότι το 2060 το 75% των κατοίκων της Ελλάδας θα είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Η καταπολέμηση της παχυσαρκίας αποτελεί σημαντικό μέρος της παγκόσμιας προσπάθειας για τη μείωση της επίπτωσης και θνησιμότητα από χρόνιες μη μεταδοτικές ασθένειες και τη βελτίωση της γενικής υγείας του πληθυσμού. Οι προοπτικές είναι αβέβαιες, δεδομένου ότι το φαινόμενο της παχυσαρκίας βρίσκεται σε έξαρση, ενώ διεθνώς δεν υπάρχουν ενδείξεις πτώσης του. Η κατάσταση αυτή συνεπάγεται κινδύνους για την υγεία του πληθυσμού, αφενός, και, αφετέρου, αύξηση της ζήτησης για ένα σύστημα ιατρικής περίθαλψης που δύσκολα μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς στις αναδυόμενες ανάγκες.

Μείωση του προσδόκιμου ζωής
Η παχυσαρκία ενοχοποιείται για τη μείωση του προσδόκιμου ζωής και το χαμηλότερο ΑΕΠ. Μόνο στην Ευρώπη οι πρόωροι θάνατοι από τις συνέπειες της παχυσαρκίας ξεπερνούν τις 337.000 ετησίως και το κόστος ξεπερνά τα 70 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Η ένταξη της παχυσαρκίας στο ιατρικό εγχειρίδιο ασθενειών είναι επιβεβλημένη, αφού τα οφέλη θα είναι σημαντικά, σε ευθεία αναλογία με την απώλεια σωματικού βάρους. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, για κάθε ευρώ που επενδύεται στην πρόληψη της παχυσαρκίας χρησιμοποιώντας μέτρα αποτελεσματικότητας που βασίζονται σε στοιχεία, το όφελος για την κοινωνία αντιστοιχεί σε 6 ευρώ οικονομικό όφελος. Από την υγιεινή διατροφή και την άσκηση μέχρι την εισαγωγή εμπορικών φραγμών, όλα τα μέτρα υπόσχονται.

Source link