Τροποποίηση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση – "πίσω" και "κατά"

Μικτές αντιδράσεις προκάλεσαν οι εκκλήσεις πολλών ηγετών των κρατών μελών της ΕΕ για αλλαγή της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οπωσδήποτε υπέρ της επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, της προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μεζόλα.

«Εάν απαιτείται να ακολουθήσει μια πορεία που θα οδηγήσει σε αναθεώρηση των διατάξεων της Συνθήκης, τότε αυτό θα πρέπει να ακολουθηθεί με τόλμη και σιγουριά». (Μάριο Ντράγκι).

Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της πρωτοβουλίας, η αναθεώρηση ορισμένων διατάξεων του εγγράφου θα καταστήσει το έργο των Βρυξελλών πιο διαφανές. Αλλά το κύριο επιχείρημα είναι ότι οι προτεινόμενες αλλαγές μπορούν να κάνουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων πιο ευέλικτη και αποτελεσματική. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε καταστάσεις κρίσης όπως, για παράδειγμα, η πανδημία του κορωνοϊού ή ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Γίνονται ενεργές συζητήσεις σχετικά με την αρχή της ομοφωνίας κατά την ψηφοφορία στο Συμβούλιο ΕΕ. Πράγματι, τώρα, προκειμένου να επιλυθούν βασικά ζητήματα που σχετίζονται με τα οικονομικά, την επίλυση διεθνών ζητημάτων, την πολιτική, τη διεύρυνση του μπλοκ, τη δικαιοσύνη και την ασφάλεια, απαιτείται η υποχρεωτική συναίνεση και των 27 χωρών της ΕΕ. Επιπλέον, καθένας από αυτούς έχει δικαίωμα βέτο.

Αυτό, σύμφωνα με τους επικριτές, επιβραδύνει την αντίδραση της ηγεσίας της κοινότητας. Το 2020, για παράδειγμα, η Πολωνία και η Ουγγαρία απείλησαν να ασκήσουν βέτο σε μια πολυετή πρόταση προϋπολογισμού της ΕΕ. Εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού παρακολούθησης της τήρησης του κράτους δικαίου. Ως αποτέλεσμα, οι ηγέτες των χωρών έπρεπε να καταβάλουν προσπάθειες για να εξομαλύνουν τις αιχμηρές γωνίες και να εγκαταλείψουν ορισμένα από τα προγραμματισμένα σημεία, μόνο μετά την έγκριση του προϋπολογισμού.

«Πρέπει να αναζητήσουμε τις πιο άμεσες λύσεις – είτε πηγαίνοντας στα όρια και το πεδίο εφαρμογής της Συνθήκης, είτε τροποποιώντας την αν χρειαστεί». (Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν).

Οι αλλαγές στις συνθήκες της ΕΕ θα μπορούσαν να επιτρέψουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη νομοθεσία, η οποία επί του παρόντος αποτελεί προνόμιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εξηγεί euronews.

Ωστόσο, τουλάχιστον 13 χώρες μέλη αντιτάχθηκαν στην αναθεώρηση της συνθήκης. Είπαν ότι αυτά τα μέτρα είναι “πρόωρα”, επειδή “η πολιτική ενέργεια δεν θα κατευθυνθεί καθόλου στην επίλυση των σημαντικών καθηκόντων” που σκιαγραφήθηκαν στη διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης.

“Μπροστά σε αυτό που συμβαίνει, θα πρέπει να πραγματοποιήσουμε μεταρρυθμίσεις. Θέλω να καταστήσω σαφές ότι ένα από τα σημεία του πρέπει να είναι η σύγκληση μιας Επιτροπής για την αναθεώρηση των Συνθηκών. Αυτή είναι μια πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, την οποία εγκρίνω» (Εμανουέλ Μακρόν).

Χρειάζονται χρόνια για να διαπραγματευθούν και να συζητηθούν τροποποιήσεις της συνθήκης – αυτή είναι μια αρκετά επίπονη διαδικασία που απαιτεί την έγκριση όλων των χωρών του μπλοκ. Σε ορισμένα κράτη αρκεί η απόφαση του κοινοβουλίου, σε άλλα αποφασίζει το εκλογικό σώμα. Για παράδειγμα, η Συνθήκη της Λισαβόνας διήρκεσε περίπου 8 χρόνια: οι εργασίες για αυτήν ξεκίνησαν το 2001, το τελικό κείμενο εγκρίθηκε στα τέλη του 2007 και οι καινοτομίες τέθηκαν σε ισχύ δύο χρόνια αργότερα.

Αναφορά. Η Συνθήκη της Λισαβόνας είναι μια διεθνής συνθήκη που υπογράφηκε στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 13 Δεκεμβρίου 2007 στον Ιερώνυμο της Λισαβόνας. Καλείται να αντικαταστήσει το Σύνταγμα της ΕΕ που δεν έχει ακόμη τεθεί σε ισχύ και να τροποποιήσει τις υφιστάμενες συμφωνίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο τη μεταρρύθμιση του συστήματος διακυβέρνησης της ΕΕ.

Source link