Το 2023, το επίπεδο διαφθοράς στην Ευρώπη έφτασε σε υψηλό 10 ετών.

Έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας υποστηρίζει ότι η διαφθορά σε ΕΕ αυξάνεται και έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα ετών.

Σύμφωνα με ειδικούς του διεθνούς οργανισμού Transparency International, δημοσιευμένη ετήσια έκθεση «Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς», η Δανία είναι η λιγότερο διεφθαρμένη χώρα στον κόσμο, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στην κατάταξη. Δείχνει το επίπεδο της διαφθοράς στον δημόσιο τομέα 180 χωρών, χρησιμοποιώντας μια κλίμακα από το μηδέν (πολύ υψηλό) έως το 100 (χαμηλότερο). Μετά τη Δανία, που καταλαμβάνουν τη δεύτερη και τρίτη θέση, είναι η Φινλανδία και η Νέα Ζηλανδία.

Παρά την υψηλή κατάταξή τους στη συνολική λίστα, αρκετές δημοκρατικές ευρωπαϊκές χώρες – η Σουηδία (82), η Ολλανδία (79), η Ισλανδία (72) και το Ηνωμένο Βασίλειο (71) – σημείωσαν τη χαμηλότερη βαθμολογία στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς από τότε που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στο έτος 2012. Η Περιφερειακή Συντονίστρια της Διεθνούς Διαφάνειας για τη Δυτική Ευρώπη Flora Cresswell λέει:

“Η πτώση του ΔΤΚ σε όλη την περιοχή στη Δυτική Ευρώπη και την ΕΕ υποδηλώνει ότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν πιο σοβαρά υπόψη την καταπολέμηση της διαφθοράς και την προάσπιση του κράτους δικαίου. Οι χώρες πρέπει να αυξήσουν τα πρότυπα τους και να συμμορφωθούν καλύτερα με τους δικούς τους κανονισμούς για να ενισχύσουν την καταπολέμηση της διαφθοράς , περιφράξουν το σύστημα δικαιοσύνης από παρεμβάσεις και μπλοκάρουν ισχυρές ομάδες συμφερόντων στην πολιτική».

Οι ειδικοί της Διεθνούς Διαφάνειας υποστηρίζουν ότι στα 3/4 των ευρωπαϊκών χωρών η καταπολέμηση της διαφθοράς έχει σταματήσει ή έχει χάσει την προηγούμενη δραστηριότητά της.

Η Δανία συγκέντρωσε τους περισσότερους βαθμούς επιβεβαιώνοντας τη μη διαφθορά – 90. Ακολουθούν η Φινλανδία (87) και η Νορβηγία (84) και η Ουγγαρία (42), η Ρουμανία (46) και η Βουλγαρία (45) έχουν τους χαμηλότερους βαθμούς. Από τις 31 χώρες αυτής της περιοχής, μόνο έξι έχουν καταφέρει να βελτιώσουν σημαντικά τις θέσεις τους από το 2012: η Τσεχία (57), η Εσθονία (76), Ελλάδα (49)Λετονία (60), Ιταλία (56) και Ιρλανδία (77).

Σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του ΔΤΚ του 2015, τα στοιχεία για την Αυστρία (71), το Λουξεμβούργο (78), τη Σουηδία (82) και το Ηνωμένο Βασίλειο (71) μειώθηκαν σημαντικά. Και η Πολωνία, η οποία σημείωσε 54 βαθμούς, έχει υποχωρήσει επτά θέσεις την τελευταία δεκαετία λόγω «των ενεργειών του πρώην κυβερνώντος κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS) να μονοπωλήσει την εξουσία εις βάρος των δημοσίων συμφερόντων», αναφέρει η έκθεση. Η έκθεση τονίζει επίσης ότι Η Ελλάδα (49) κατατάχθηκε πολύ χαμηλά στη λίστα του 2023 λόγω της αδύναμης δικαστικής αυτονομίας.

Ωστόσο, ακόμη και εκείνες οι χώρες που κατέλαβαν την πρώτη θέση στην κατάταξη δυσκολεύονται να περιορίσουν τις καταχρήσεις στον δημόσιο τομέα, λένε οι συντάκτες της έκθεσης. Επισημαίνουν ότι οι αρχές «δεν θεωρούν τις εταιρείες που πληρώνουν δωροδοκίες για να αποκτήσουν πρόσβαση στις ξένες αγορές δεόντως υπόλογες».

Η έκθεση αναφέρει μια περίπτωση στην Ολλανδία (79) όπου οι αρχές αντιμετώπισαν κριτική για την απόφασή τους να μην διώξουν τη Shell για δωροδοκία σε συναλλαγές με νιγηριανή εταιρεία πετρελαίου, ιδίως υπό το φως των συγκλονιστικών αθωώσεων στην Ιταλία για την ίδια υπόθεση.

Η οργάνωση αναφέρεται επίσης σε μια πρόσφατα προτεινόμενη οδηγία της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς που θα απαιτούσε από τα κράτη μέλη να “ποινικοποιήσουν τη δωροδοκία από την πλευρά της ξένης ζήτησης”. Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη ποινικοποιήσει την προσφορά και τη ζήτηση ξένων δωροδοκιών. Ωστόσο, σπάνια αναλαμβάνουν μέτρα κατά ξένων αξιωματούχων.

Μερικά από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς στην πρόσφατη ιστορία αφορούσαν ξέπλυμα χρήματος μέσω τραπεζών σε χώρες της ΕΕ όπως η Δανία (90), η Γερμανία (78) και η Σουηδία (82). Η αποτυχία αυτών των κυβερνήσεων να παράσχουν επαρκή εποπτεία των τραπεζικών οντοτήτων είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους αναπτύσσεται επί του παρόντος μια νέα αρχή για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι συγγραφείς διαπίστωσαν επίσης ότι η Ελβετία (82), παρά την υψηλή βαθμολογία στο ΔΤΚ, δεν έχει αποδυναμώσει τη φήμη της ως ένας από τους «κόμβους ξεπλύματος χρήματος» στον κόσμο, όπου οι διεφθαρμένες ξένες ελίτ μπορούν εύκολα να βρουν μεσάζοντες για να ιδρύσουν και να λειτουργήσουν εταιρείες για λογαριασμό, καταπιστεύματα. Υπό εξέταση νομοσχέδιο που αποσκοπεί στην επιβολή πρόσθετων υποχρεώσεων στους δικηγόρους και σε άλλα υπεύθυνα πρόσωπα για την καταστολή οικονομικών συναλλαγών εγκληματικής φύσης.

Στην Ιρλανδία (77), σύμφωνα με την έκθεση, η πρόσβαση στα μητρώα πραγματικών κυριοτήτων είναι δύσκολη. Το ίδιο πρόβλημα είναι χαρακτηριστικό για τη Γαλλία (71) – δεν μπορούν να εντοπιστούν οι πραγματικοί ιδιοκτήτες του 61% των εταιρειών που κατέχουν ακίνητα στη χώρα. Μια μελέτη της Διεθνούς Διαφάνειας διαπίστωσε ότι η πρόσβαση σε τέτοιες πληροφορίες είναι σημαντικά περιορισμένη για το κοινό, τις ΜΚΟ και τους δημοσιογράφους σε ολόκληρη την ΕΕ. γράφει euronews.

Η Ρωσία συνεχίζει να πέφτει στην κατάταξη. Από χρόνο σε χρόνο κερδίζει όλο και λιγότερες μονάδες και στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς 2023 έπεσε και πάλι δύο θέσεις σε σύγκριση με το 2022, καταλαμβάνοντας την 141η θέση. Το μοιράστηκε με το Κιργιστάν, την Ουγκάντα ​​και τη Γουινέα, έχοντας χάσει 8 θέσεις από το 2012.

Η Ουκρανία κατέλαβε την 104η θέση· οι ειδικοί της Transparency International σημειώνουν την παρουσία κινδύνων διαφθοράς που προέκυψαν σε σχέση με την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2022. Όμως η χώρα, όπως όλα τα προηγούμενα χρόνια, συνέχισε να ανεβαίνει στην κατάταξη λόγω «αναδιάρθρωσης του δικαστικού συστήματος, ενίσχυσης της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος και αύξησης της ικανότητας της εισαγγελίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς», αναφέρει το CPI στο αναλυτικό του σημείωμα. Παρά αυτές τις επιτυχίες, αναφέρει η έκθεση, εξακολουθεί να υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός υποθέσεων διαφθοράς υψηλού επιπέδου που εγείρουν σοβαρές ανησυχίες.

Source link