Έλληνες "έφαγε" χρήματα για ρούχα, παπούτσια και εξοπλισμό

Οι πληγές μιας δεκαετίας οικονομικής κρίσης και πολιτικών μνημονίων συνεχίζουν να πονούν και να φέρνουν δεινά στα ελληνικά νοικοκυριά.

Αν και τα εισοδήματα και, κατά συνέπεια, οι καταναλωτικές δαπάνες έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, το χάσμα σε σχέση με το 2008 είναι ακόμα μεγάλο. «Και αυτό το φαινόμενο σχετίζεται άμεσα με την επιβίωση του εμπορίου», είπε ο κ. Γεώργιος Καρανίκας, Πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρήσεων (ΕΣΕΕ), κατά την παρουσίαση της ετήσιας Έκθεσης Ελληνικού Εμπορίου 2023, που πραγματοποιήθηκε με τη συνδρομή και ερευνητική συμβολή του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ).

Πληθωρισμός τροφίμων: ο αντίκτυπος της αύξησης των τιμών στα εισοδήματα

Το 2008, πριν από την κρίση, περισσότερα από 1 στα 3 νοικοκυριά (35%) είχαν μηνιαίο εισόδημα άνω των 2801 ευρώ· τώρα το 23% των πολιτών εμπίπτει σε αυτήν την εισοδηματική κατηγορία.

Αντίθετα, το μερίδιο των νοικοκυριών με τα χαμηλότερα εισοδήματα (έως 1.100 ευρώ το μήνα) από 15,4% το 2008 ξεπερνά πλέον το 19%, και παρόλο που το μερίδιό τους στο σύνολο των ελληνικών νοικοκυριών έχει μειωθεί σημαντικά τη διετία 2021-2022, Αυτό το στοιχείο υποδηλώνει βελτίωση της εισοδηματικής κατάστασης στο σύνολό της.

Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος είχε πραγματικό αντίκτυπο στη μέση μηνιαία καταναλωτική δαπάνη, αλλά και σε μια άλλη κατανομή: τα νοικοκυριά ξόδεψαν περισσότερα προτεραιότητα στα τρόφιμα με τη μείωση της αγοράς ρούχων, υποδημάτων και μεγάλων οικιακών συσκευών.

Ειδικότερα, μεταξύ 2008 και 2022, οι συνολικές μηνιαίες δαπάνες μειώθηκαν κατά 24,4% περίπου (από 2117,6 ευρώ σε 1600,34 ευρώ), γεγονός που φαίνεται να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις εγχώριες πολιτικές υποτίμησης που εφαρμόστηκαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά και στις επακόλουθες κρίσεις (υγειονομική περίθαλψη, ενέργεια ).

Επιπλέον, ενώ το 2019 σημειώθηκε αύξηση των μηνιαίων δαπανών, οι απώλειες στις καταναλωτικές δαπάνες το πρώτο έτος της πανδημίας (2020) διατήρησαν τη μέση συνολική μηνιαία δαπάνη κάτω από τα επίπεδα του 2018.

Ακόμη και η παρατηρούμενη ανοδική τάση 6,6% των δαπανών κατά το δεύτερο έτος της πανδημικής κρίσης (2021) δεν φαίνεται να αντισταθμίζει τις απώλειες του 2020, καθώς οι συνολικές μηνιαίες δαπάνες το 2021 υστερούν τόσο σε σχέση με τις δαπάνες του 2019 όσο και των δαπανών του 2018.

Αντίθετα, οι δαπάνες αυξήθηκαν σημαντικά το 2022 κατά 12,72% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, αυτή η αύξηση θα πρέπει να περιλαμβάνει το γεγονός ότι ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 3,5% το 2023.

Τρόφιμα & ρούχα, παπούτσια και συσκευές
Η συνολική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών σε τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά, ως ποσοστό της συνολικής δαπάνης, παρουσιάζει σημαντική ανοδική τάση. Αν το 2008 το μερίδιο των δαπανών διατροφής ήταν 16,4%, τότε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας (2018) αυξήθηκε κατά 3,7%. Η ανοδική τάση του κόστους των τροφίμων συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια των δύο ετών της πανδημικής κρίσης: το ποσοστό του έφτασε το 23,1% (2020) και σχεδόν το 22% (2021). Το 2022 καταγράφηκε μείωση 1,1%.

Το 2008 ξοδεύαμε κατά μέσο όρο το 8,22% των μηνιαίων δαπανών μας σε ρούχα και παπούτσια και μέχρι το 2022 το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί σχεδόν στο μισό (4,83%). Ανάλογη είναι η εικόνα και στις αγορές οικιακών συσκευών. Το 2008, οι μηνιαίες δαπάνες για αγορά οικιακών συσκευών αντιστοιχούσαν στο 0,79% των συνολικών μέσων μηνιαίων δαπανών, υποχωρώντας στο 0,63% το 2018 και ακόμη περισσότερο το 2021 (0,59%), παρουσιάζοντας ελαφρά αύξηση το 2022 στο 0,62%.

Source link