Ν.Κοτζιάς, Ελληνοτουρκικές Σχέσεις: Κανόνες, Συμβιβασμοί, Παραχωρήσεις

Κανείς δεν επιλέγει γεωγραφικούς γείτονες. Επομένως, είναι απαραίτητο να βρεθούν κανόνες για τη συμβίωση μαζί τους, για παράδειγμα, τα ακόλουθα:

Κανόνας πρώτος: μια χώρα, για παράδειγμα, η Ελλάδα, πρέπει να έχει υψηλή, μακροπρόθεσμη στρατηγική για σχέσεις με έναν γείτονα που συχνά προκαλεί, διεκδικεί εδάφη και θάλασσες. Αυτή η στρατηγική πρέπει να συνδυάζει αξίες και συμφέροντα. Προσπαθήστε για ειρηνική συνύπαρξη και επίλυση προβλημάτων όταν και αν είναι δυνατόν, αλλά να είστε σε θέση να ανταποκριθείτε σε κάθε πρόκληση με όλα τα μέσα.

Κανόνας δεύτερος: Οποιοσδήποτε συμβιβασμός πρέπει να είναι επωφελής και για τα δύο μέρη. Συζητάμε και, όταν είναι απαραίτητο και δυνατό, διαπραγματευόμαστε με τον γείτονά μας. Δεν ανακοινώνουμε ποτέ παραχωρήσεις ούτε τις κρύβουμε κάτω από το χαλί. Γιατί η άλλη πλευρά θα τα θεωρήσει δεδομένα από την αρχή. Και στο μέλλον, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, θα απαιτήσει περισσότερα. Από αυτή την άποψη, το ιστορικό λάθος του πρωθυπουργού να εξαγγέλλει παραχωρήσεις και ακόμη χειρότερα την απώλεια κυριαρχίας, δεν πρέπει καν να τεθεί προς συζήτηση.

Κανόνας τρίτος: η επιλογή γενικής πολιτικής (συζήτηση, διαπραγμάτευση, συμβιβασμός) δεν είναι λάθος ή σωστή στη γενική της διατύπωση. Γίνεται τέτοιο ανάλογα με το πλαίσιο στο οποίο γίνεται, με τις προϋποθέσεις εφαρμογής του. Για παράδειγμα, η μεταφορά των ελληνοτουρκικών διαφορών σε ένα διεθνές δικαστήριο (κατά προτίμηση στη Χάγη) δεν είναι από μόνη της κακή ή καλή. Είναι κακό αν αυτό γίνεται χωρίς προϋποθέσεις και προετοιμασία. Και εδώ είναι τα λάθη και οι ελλείψεις της σημερινής κυβέρνησης.

Για να μπορέσει μια χώρα να προσφύγει στο Δικαστήριο της Χάγης, πρέπει να πραγματοποιήσει ειδική εκπαίδευση. Πρέπει να μελετά όλες τις δικαστικές αποφάσεις και δημοσιεύματα του δικαστικού σώματος, καθώς και τις δηλώσεις των ίδιων των δικαστών. Αλλά ταυτόχρονα, πρέπει να αποκαταστήσει την τάξη στο σπίτι της, για παράδειγμα, να κλείσει όλους τους κόλπους (που δημιουργεί κυριαρχία), καθώς και να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια σε όλες τις περιοχές που δεν βρίσκονται υπό διπλωματικό έλεγχο. Ταυτόχρονα, η χώρα πρέπει να ανοίξει διεθνείς διαδρόμους ώστε να μην εμπλέκονται τα συμφέροντα και οι απόψεις τρίτων χωρών που επιθυμούν να περάσουν από τις θάλασσες στις οποίες η χώρα ασκεί κυριαρχία (και όχι μόνο κυριαρχικά δικαιώματα, όπως στην περίπτωση της ΑΟΖ). στο τεύχος.

Σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ, μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένο ότι το δικαστήριο θα λάβει υπόψη τις πολλές παραχωρήσεις που έκανε η ελληνική κυβέρνηση συμφωνώντας με όλα τα αιτήματα της Ιταλίας και της Αιγύπτου. Παραχωρήσεις που θα ζητήσει και η Τουρκία. Επιπλέον, θεωρώ πιθανό ότι σύντομα θα επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας για την ΑΟΖ τους, η οποία μπορεί κάλλιστα να περιλαμβάνει εκείνο το τμήμα της θάλασσας που η κυβέρνηση Μητσοτάκη λανθασμένα πίστευε ότι δεν περιλαμβανόταν στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία.

Εξάλλου, ο πρωθυπουργός φαίνεται ότι συμφώνησε ότι η Ελλάδα δεν θα επεκτείνει καμία ζώνη χωρίς τη συναίνεση της Τουρκίας. Αν αυτό ισχύει, τότε σημαίνει ότι έχει εγκαταλείψει τη γραμμή για την απουσία διαφωνίας με την Τουρκία εκτός ΑΟΖ/ζώνης ραφιών. Και αυτό όχι μόνο προσέθεσε επίσημα μια πρόσθετη διαμάχη, αλλά έδωσε και στην Τουρκία το δικαίωμα ψήφου σε άλλες ελληνικές και όχι μόνο θαλάσσιες ζώνες.

Σύμφωνα με τον τέταρτο κανόνα, η Τουρκία πρέπει να αναλάβει υποχρεώσεις συμμόρφωσης με όλες τις διατάξεις του διεθνούς δικαίου. Αποδεχτείτε πλήρως τη δικαιοδοσία και τις αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης. Να υπογράψει δηλαδή το Διεθνές Ναυτικό Δίκαιο. Διαφορετικά, πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα σεβαστεί τα αποτελέσματα μιας τέτοιας θεραπείας; Ας μην ξεχνάμε τις συνεχείς παραβιάσεις των ψηφισμάτων του ΟΗΕ για το Κυπριακό.

Μόλις η Türkiye υπογράψει το Δίκαιο της Θάλασσας, πρέπει να αποσύρει αμέσως το casus belli. Τελικά πώς φτάνουμε στα δικαστήρια; Απειλείται από; Κι αν δεν της αρέσει μια απόφαση;

Κανόνας πέμπτος: σε συμφωνία με γείτονα κόβεις κάθε πρόθεση αλυτρωτισμού. Στην περίπτωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, η Βόρεια Μακεδονία απαρνήθηκε εξαρχής κάθε γεωγραφικό-εδαφικό αλυτρωτισμό και αναγκάστηκε να απαρνηθεί και κάθε «σύγχρονο» ταυτολογικό, ιστορικο-πολιτιστικό αλυτρωτισμό. Στη Συμφωνία των Πρεσπών, στην παράγραφο 7 (7), η Βόρεια Μακεδονία αναγνώρισε αναμφίβολα ότι αυτή και ο πληθυσμός της δεν είχαν καμία σχέση με την αρχαία ελληνική ιστορία και τη Μακεδονία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που ήταν και παραμένει ελληνική. Δυστυχώς, στις σχέσεις μας με την Τουρκία, ο Πρωθυπουργός ενήργησε ακριβώς το αντίθετο. Ανακοίνωσε ότι οι διαφορές μας θα μεταφερθούν από τη νομική στη γεωπολιτική σφαίρα. Έτσι μας επανέφερε στον αλυτρωτισμό του δέκατου ένατου αιώνα.

Κατά κανόνα, πριν δεις τα «καλά» των διαπραγματεύσεων και των συμφωνιών, δεν αρνείσαι, έστω και με λόγια, από τα όπλα σου, νόμιμα και αμυντικά. Το κακό είναι ότι ο πρωθυπουργός συμφώνησε να μιλήσει για αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών με το 40% του κυπριακού εδάφους υπό τουρκική κατοχή. Χωρίς να θυμάται τι συνέβη όταν η ελληνική ταξιαρχία έφυγε από την Κύπρο. Από αυτή την άποψη, υποστηρίζω ότι υπάρχουν «συμβιβασμοί και συμβιβασμούς». Υπάρχουν θετικοί, δημιουργικοί, αλλά και συνηθισμένοι, προσωρινοί, αναπνευστικοί συμβιβασμοί, αλλά υπάρχουν -και όλα δείχνουν ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν από αυτούς- σάπιους, παραπλανημένους.

Ο έβδομος κανόνας: μην ανακατεύετε τίποτα με διαφορετικά πράγματα για να δικαιολογήσετε περιττές παραχωρήσεις. Το κόμμα της ΝΔ με τη σύμφωνη γνώμη του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι ο Πρωθυπουργός ετοιμάζει «Αιγαιακές Πρέσπες». Είναι ενδιαφέρον ότι αν οι «πρέσπες» ήταν «προδοσία», τότε πώς μπορεί ο πρωθυπουργός να επιδιώξει ανάλογο στόχο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Αν όμως τώρα ο Πρωθυπουργός παραδέχεται ότι οι Πρέσπες είναι μεγάλη, όπως υποστηρίζει στις διεθνείς συναντήσεις του, δεν είναι καιρός να την εφαρμόσει και τις συμφωνίες που τις συνοδεύουν; Το πιο σημαντικό, είναι προσβολή της συμφωνίας των Πρεσπών να την επικαλεστεί κανείς για να δικαιολογήσει την κακή προετοιμασία από την κυβέρνηση ενός ελαττωματικού συμβιβασμού. ΑΣΕ με να εξηγήσω.

Πρώτον, η Συμφωνία των Πρεσπών περιέχει όλες τις προϋποθέσεις για να μπει ένα τέλος στον αλυτρωτισμό. Στο πλαίσιο του «γεωπολιτικού μετασχηματισμού α λα Μητσοτάκη» των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όχι μόνο δεν υπάρχει, αλλά αναπαράγεται σε διευρυμένη μορφή.

Δεύτερον, με τη συμφωνία των Πρεσπών, η Ελλάδα δεσμεύτηκε να υποστηρίξει και σε κάποιο βαθμό να ελέγχει και να εκπαιδεύει τους αμυντικούς μηχανισμούς της γείτονάς της. Αντίθετα, αυτό που ετοιμάζει ο πρωθυπουργός αφορά αφοπλισμό τμήματος της Ελλάδας κατόπιν αιτήματος της Τουρκίας.

Τρίτον, η Βόρεια Μακεδονία, ως όνομα και συνταγματικό καθεστώς, εμφανίστηκε ως αποτέλεσμα των υποχρεωτικών αλλαγών που προβλέπονται στη Συμφωνία των Πρεσπών και έγινε με αντάλλαγμα τη διευκόλυνση της ένταξής της στο ΕΕ. Το ερώτημα είναι τι ακριβώς θα πάρει η Ελλάδα από την Τουρκία; Ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του υποστηρίζουν ότι η προσφυγή της Τουρκίας στο Διεθνές Δικαστήριο είναι μια υποχώρηση. Δεν είναι έτσι, ειδικά χωρίς τις προϋποθέσεις που έθεσα. Επιπλέον, σε αντίθεση με την κατάσταση με τη Βόρεια Μακεδονία, η κυβέρνηση της «Νέας Δημοκρατίας» συμφώνησε στη μετονομασία μεγάλου τμήματος του Αιγαίου σε Τουρκεστάν…

Τέταρτον, εάν η Ελλάδα και η Βόρεια Μακεδονία έκαναν αμοιβαία επωφελείς συμβιβασμούς που ωφέλησαν και τις δύο πλευρές, τότε σε ό,τι είπε ο πρωθυπουργός, τα οφέλη συσσωρεύονται σε μεγάλο βαθμό στην Τουρκία μονομερώς.

Γεννιέται το ερώτημα: γιατί συμβαίνει αυτό; Μήπως επειδή κάποιοι στην κυβέρνηση δεν κατανοούν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για τη χώρα και θέλουν να ευχαριστήσουν τρίτα μέρη; Ίσως πάλι επειδή κάποιοι αρνούνται την επιλογή της ισότιμης ένταξης στην ΕΕ και ετοιμάζονται να γίνουν μικρός εταίρος της Τουρκίας; Ή, τελικά, για χάρη κάποιων επιχειρηματικών συμφερόντων;

Ο κ. Νίκος Κοτζιάς είναι πρώην Υπουργός Εξωτερικών.

Source link