"Κυρία, πότε μπορώ να κάνω σεξ;"

«Η αντίδραση στην προβολή του «Boys in the Shower» στο δημοτικό είναι ενδεικτική της έλλειψης συνεκτικής στρατηγικής για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στην Ελλάδα», δήλωσε η αρθρογράφος της Καθημερινής Ελβίρα Κριτάρη.

“Αν ένας δάσκαλος δίδασκε ένα μάθημα για το νερό, κανείς δεν θα τον ρωτούσε γιατί δείξατε αυτό ή εκείνο το βίντεο. Το ερώτημα τίθεται επειδή μιλάμε για ανθρώπινες σχέσεις, για το σώμα, για τη σεξουαλικότητα και το φύλο.” Η Μαργαρίτα Γερούκη, PhD, δασκάλα δημοτικού και μέλος της Επιτροπής για τη Σεξουαλική Αγωγή του Παγκόσμιου Συνδέσμου Σεξουαλικής Υγείας (WAS), επισημαίνει “ΠΡΟΣ ΤΗΝ«Σε μακροχρόνια κενά στη συζήτηση για το περιεχόμενο και την εστίαση της σεξουαλικής αγωγής στα ελληνικά σχολεία.

Η επιλογή δασκάλου για προβολή της ταινίας «Boys in the Soul» του Σουηδού σκηνοθέτη Christian Zetterberg σε δημοτικό σχολείο, στο πλαίσιο του μαθήματος, προκάλεσε βίαιη αντίδραση από τους γονείς του μαθητήπου κατέθεσε μήνυση κατά του σχολείου, αλλά έδωσε και έναν ακόμη λόγο για να επισημάνει την έλλειψη συνεκτικής στρατηγικής σεξουαλικής αγωγής στην Ελλάδα.

«Αν δεν ξεκαθαρίσουμε ακριβώς ποια είναι η θέση μας ως εκπαιδευτικό σύστημα σε αυτά τα θέματα, θα έχουμε προβλήματα συνέχεια».

Η ταινία είναι διαθέσιμη στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου στην πλατφόρμα CINEDU για εκπαιδευτική χρήση και αναφέρεται ως ταινία για μαθητές Λυκείου – αν και έχει προβληθεί και σε μικρότερους μαθητές. Το Boys in the Shower χαρακτηρίστηκε λανθασμένα ως «σεξουαλικά σαφές» από ορισμένα μέσα, ενώ θεωρήθηκε αρκετά κατάλληλο για παιδιά, κερδίζοντας μεταξύ άλλων το βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας Μικρού Μήκους για Παιδιά από την Ευρωπαϊκή Ένωση Παιδικού Κινηματογράφου.

Καθώς η αφήγηση της εννιάλεπτης ταινίας περιστρέφεται γύρω από έννοιες όπως το να μεγαλώνουν αγόρια και να αποκαλύπτουν στερεότυπα αρρενωπότητας, ο M. Geruki πιστεύει ότι η αντίδραση οφειλόταν στον φόβο της προβολής της σεξουαλικής διαφορετικότητας. «Αν δεν ξεκαθαρίσουμε ποια είναι η θέση μας ως εκπαιδευτικό σύστημα σε αυτά τα θέματα, θα έχουμε προβλήματα συνέχεια», λέει.

Αφηρημένο πλαίσιο, ανεπαρκής προετοιμασία

Σε μια συνοπτική δήλωση, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παροχή υλικού σεξουαλικής εκπαίδευσης, αποποιείται κάθε ευθύνης, δηλώνοντας ότι δεν έχει εγκρίνει τις ταινίες που αναρτώνται στην πλατφόρμα. Η δήλωση δεν διευκρίνισε εάν πρέπει να εγκριθούν, καθώς η επιλογή της ταινίας για προβολή φαίνεται να είναι στη διακριτική ευχέρεια του σχολείου, αλλά ξεκαθαρίζει ότι υπάρχει κενό στην επικοινωνία μεταξύ υπουργείου, δασκάλων και γονέων.

«Όταν το πλαίσιο είναι τόσο αφηρημένο, δημιουργεί δυσκολίες και πιθανώς λάθη στους εκπαιδευτικούς», λέει η Μαργαρίτα Γερούκη. «Οι δάσκαλοι δεν έχουν την απαραίτητη κατάρτιση», λέει η ψυχοθεραπεύτρια και σύμβουλος γονέων και δασκάλων Χριστίνα Ρασιδάκη. «Δεν ξέρουν τι υλικό να χρησιμοποιήσουν και επίσης φοβούνται πολύ τους γονείς τους», προσθέτει σε συνέντευξή της στην Κ.

Δύστροποι ενήλικες

Στα Χανιά, σύμφωνα με τη Μ. Γερούκα, πριν από λίγα χρόνια, οι δάσκαλοι μπλέχτηκαν σε δικαστικό αγώνα αφού οι γονείς παραπονέθηκαν για σεξουαλική κακοποίηση σε ένα μάθημα σεξουαλικής αγωγής «επειδή άκουσαν τα γεννητικά τους όργανα να φωνάζουν με το όνομά τους», λέει. Η ντροπή του γονείς και δάσκαλοι είναι απολύτως κατανοητό, γιατί οι ίδιοι δεν έχουν βιώσει σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.Φοβούνται μήπως βλάψουν τα παιδιά τους, «κάνοντάς τα διεστραμμένα».

Η Χριστίνα Ρασιδάκη αναγνωρίζει στους βασικούς συνομιλητές των παιδιών, όταν πρόκειται για αυτά τα θέματα, δικαιολογημένη σύγχυση. “Οι περισσότεροι γονείς θέλουν κάποιον να τους βοηθήσει επειδή οι ίδιοι παλεύουν. Πολλοί αισθάνονται απελπισμένοι για τις σεξουαλικές ελευθερίες της εποχής μας επειδή ορισμένες από τις πεποιθήσεις τους έχουν κλονιστεί και αυτό προκαλεί φόβο.”

Το βασικό ζήτημα που αναδεικνύουν αυτοί οι δύο ειδικοί είναι η σχέση μεταξύ της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και των βαθιά ριζωμένων συστημάτων αξιών. Η Margherita Geruki μας ζητά να φανταστούμε δύο φανατικούς βίγκαν γονείς να μεγαλώνουν ένα βίγκαν παιδί και μια υποθετική δασκάλα να φέρνει μια μη χορτοφαγική τούρτα στην τάξη. «Δεν νομίζω ότι οι μεγαλομανείς βίγκαν γονείς θα έστελναν σε έναν δάσκαλο ένα γράμμα συγγνώμης», λέει, επισημαίνοντας ότι ζητήματα που σχετίζονται με το φύλο και το φύλο έχουν μια ηθική διάσταση. «Δεν έχουμε συζητήσει σοβαρά και επαρκώς τι είναι και τι είναι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Πρέπει ως κοινωνία να καταλάβουμε ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι υγεία, όχι ηθική», δηλώνει με έμφαση. «Τα παιδιά στην Ελλάδα – και η ελληνική κοινωνία ως συνολικά – όσον αφορά τη σεξουαλική υγεία είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Για την αντισύλληψη, την άμβλωση, τη βία, την έλλειψη γνώσης. Τα παιδιά μας τελειώνουν το λύκειο και δεν έχουν βασικές γνώσεις για το αναπαραγωγικό τους σύστημα.”

Πότε είναι εντάξει να κάνετε σεξ και ποιες είναι οι καλύτερες στάσεις είναι οι πιο συχνές ερωτήσεις που κάνουν τα παιδιά δημοτικού στους δασκάλους τους

Η σεξουαλική αγωγή, αν και περιλαμβάνεται στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα από το 2003 ως μάθημα επιλογής, γίνεται υποχρεωτική το 2021, αλλά χωρίς πρόγραμμα σπουδών, στόχευση και συγκεκριμένα σχολικά βιβλία, σημειώνει η δασκάλα. Ωστόσο, προσθέτει, εάν ο δάσκαλος είναι εκπαιδευμένος, θα εκπαιδεύσει και τον γονιό.

«Δεν υπάρχει μονογονιός στην Ελλάδα που αν του μιλήσεις και του εξηγήσεις τι γίνεται και γιατί, ειλικρινά και επιστημονικά, δεν θα συμφωνήσει. Δεν υπάρχει ούτε ένας γονιός που θα ήθελε να υποφέρει το παιδί του ή να πει: “Όχι, αυτό είναι. εντάξει, θα προτιμούσα το παιδί μου να αρρωστήσει ή να αρρωστήσει.” Οι γονείς στην Ελλάδα μας λένε ότι θέλουν πολύ να μιλήσουν στα παιδιά τους, αλλά δεν ξέρουν τι να πουν ή πώς να πουν Και βρίσκονται σε μια δίνη αβεβαιότητας και άγχους. Όταν το σχολείο κάνει κάτι συστηματικά και αποτελεσματικά, δίνει στους γονείς στο σπίτι το «πράσινο φως» να συνεχίσουν και να συμβάλουν στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση», τονίζει η Μαργαρίτα Γερούκη.

Πότε μπορώ να κάνω σεξ και ποιες στάσεις είναι καλύτερες. Αυτές είναι οι πιο συχνές ερωτήσεις που κάνουν τα παιδιά στους δασκάλους τους ακόμη και πριν φύγουν από το δημοτικό σχολείο, λέει η δασκάλα. “Πολλή πορνογραφία. Τα παιδιά μας εκτίθενται σε απίστευτη πορνογραφία ακόμη και πριν μπουν στο γυμνάσιο. Δεν μεγαλώνουν σε δεξαμενή ψαριών. Όταν ένα παιδί έχει ερωτήσεις, θα αναζητήσει και θα βρει την απάντηση. Αλίμονο, αν δεν το κάνουμε «Μην απαντήσεις!» – καταλήγει, «Τα παιδιά εκτίθενται σε πολλά σεξουαλικά ερεθίσματα. Η σεξουαλικότητα είναι πολύ μεγάλο κομμάτι της ζωής μας. Δεν μπορούμε να βάλουμε το κεφάλι μας στην άμμο», τονίζει η ψυχοθεραπεύτρια Χριστίνα Ρασιδάκη.

Παιδιά που ενδυναμώνονται

Η εμπειρία στην τάξη δείχνει ότι τα παιδιά όχι μόνο θέλουν να μάθουν για το σώμα τους και τη σεξουαλικότητά τους, αλλά και να μάθουν πληροφορίες αποτελεσματικά. Μετά από ένα μάθημα στην ανατομία των γεννητικών οργάνων στο πλαίσιο της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, ένας μικρός μαθητής βρήκε τη δασκάλα του να κλαίει κατά τη διάρκεια του διαλείμματος και της είπε ότι κατάλαβε ότι «έπασχε από εμετούς», λέει η Μαργαρίτα Γερούκη, αναφερόμενη σε μαρτυρίες συναδέλφων. “Οι γονείς δεν κατάλαβαν. Η δασκάλα είπε στη μητέρα και το πρόβλημα που αντιμετώπισε λύθηκε εύκολα.”

Σε άλλη περίπτωση, παρατηρήθηκε ότι, έχοντας εκπαιδευτεί στην έννοια της συναίνεσης και στα όρια του επιτρεπόμενου, νεαρές μαθήτριες επέπληξαν έναν συμμαθητή τους επειδή σήκωσε τις φούστες τους. «Όχι, δεν έχετε δικαίωμα να το κάνετε αυτό», έλεγαν μεταξύ τους, καλλιεργώντας αυτό που λέμε στην εκπαίδευση «δυναμική συμπεριφορά – δυναμική στάση», λέει η δασκάλα.

Οι γονείς και οι δάσκαλοι κατανοούν ότι τα παιδιά που έχουν εκπαιδευτεί στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση μιλούν για το σώμα τους «χωρίς να γελούν ή να χαζεύουν» και ξέρουν ότι μπορούν να απευθυνθούν σε ένα αξιόπιστο άτομο αν τους συμβεί κάτι, «καλέστε ακόμη και το 1056 «Ξέρουν ότι υπάρχει ένας αριθμός τηλεφώνου όπου μπορούν να μιλήσουν», λέει η Μαργαρίτα Γερούκη.

Ταυτόχρονα, αυτό που επιδιώκει επιπλέον η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι η εκπροσώπηση των μειονοτήτων, οι οποίες είναι φαβορί για εκφοβισμό. Τα LGBTI παιδιά υπερεκπροσωπούνται ως θύματα εκφοβισμού, λένε οι ειδικοί. “Το 10% των παιδιών μας έχουν ή θα έχουν μη ετεροφυλοφιλικό προσανατολισμό ή αντίληψη για το φύλο χωρίς φύλο. Αυτά τα παιδιά μεγαλώνουν σε μια κοινωνία που κυριαρχείται από ένα σύνδρομο φοβίας σε σχέση με αυτές τις διαφορές, χωρίς να βλέπουν ποτέ τίποτα στο σχολείο που να αντιστοιχεί στην αίσθηση του εαυτού τους», καταλήγει η δασκάλα.

Η γνώμη του συγγραφέα μπορεί να μην συμπίπτει με τη γνώμη των συντακτών

Source link