Την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, δηλαδή 26/03, οι ευρωπαϊκές χώρες μεταβαίνουν και πάλι στη θερινή ώρα.
Στις 03:00 τα ξημερώματα της Κυριακής 26 Μαρτίου, η ώρα θα αλλάξει. Θα χάσουμε μια ώρα ύπνου καθώς οι δείκτες του ρολογιού προχωρούν μία ώρα μπροστά, δείχνοντας 04:00. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση «πάγωσε» το θέμα της κατάργησης του μέτρου της αλλαγής ώρας και της μετάβασης από χειμερινή σε θερινή και αντίστροφα. Η αλλαγή έπρεπε να συμβεί μέχρι το 2021, αλλά η συζήτηση για το ποιος θα ήταν υπεύθυνος γι’ αυτήν σταμάτησε λίγο πριν χτυπήσει η πανδημία COVID-19. Το Brexit περιέπλεξε επίσης τα πράγματα με την πιθανότητα διαφορετικών εποχών στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας και στη Βόρεια Ιρλανδία που διοικείται από τη Βρετανία. Τώρα φαίνεται ότι αυτή η πρόταση δεν έχει λάβει αρκετή υποστήριξη και αυτή τη στιγμή δεν είναι σαφές πότε (αν ποτέ) ΕΕ απαλλαγείτε από αυτό το μέτρο.
Αναφορά «Αθηναϊκά Νέα». Πώς εισήχθη το μέτρο
Θυμηθείτε ότι η απόφαση να μεταφραστούν οι δείκτες του ρολογιού πάρθηκε για εξοικονόμηση ενέργειας. Τρεισήμισι χρόνια μετά την πρόταση να κλείσει το θέμα της αλλαγής της ώρας στην Ευρώπη, η διαδικασία των διαπραγματεύσεων συνεχίζεται και οι δείκτες του ρολογιού προσαρμόζονται δύο φορές το χρόνο κατά μία ώρα. Με την προσέγγιση της θερινής περιόδου, η μετάβαση στη θερινή ώρα είναι προ των πυλών, η οποία θα πραγματοποιηθεί την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου 2022.
Παρά το γεγονός ότι ασχολήθηκαν με πολύ ζήλο, η πρόταση της επιτροπής το καλοκαίρι του 2018 προκάλεσε διαμάχη στις ευρωπαϊκές χώρες για το ποια ζώνη ώρας πρέπει να επιλέξουν. Ως αποτέλεσμα, φαίνεται ότι κανείς δεν βιάζεται να αλλάξει κάτι. Ένα προς ένα τα κράτη μέλη ΕΕ άρχισαν να ζυγίζουν όλα τα «υπέρ» και «μειονεκτήματα» προκειμένου να επιλέξουν την εποχή (καλοκαίρι ή χειμώνα) στην οποία θα πρέπει να ζήσουν. Μετά ήρθε η πανδημία και έσπρωξε αυτό το θέμα στο παρασκήνιο.
Η αρχική πρόταση, που υποβλήθηκε από τον πρώην πρόεδρο της Επιτροπής Jean-Claude Juncker τον Σεπτέμβριο του 2018, ότι το 2019 θα ήταν η τελευταία χρονιά που τα ρολόγια στην Ευρώπη θα άλλαζαν στις 31 Μαρτίου, αλλά έδωσε στα κράτη μέλη την ελευθερία να αλλάξουν στη χειμερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Από εδώ και στο εξής, ορίζεται μια σταθερή ώρα και κάθε κράτος μέλος θα έχει τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξει τι θα είναι και οι γειτονικές χώρες μπορούν να συντονίσουν τις ενέργειές τους για να αποφευχθεί η σύγχυση στα σύνορα.
Η αρχική προθυμία των κρατών μελών να συζητήσουν τουλάχιστον την πρόταση συνοδεύτηκε από μια γενική αίσθηση ότι τα ορόσημα ήταν πολύ φιλόδοξα, κυρίως λόγω της έλλειψης τεκμηρίωσης των συνεπειών. in.gr.
Και ενώ ορισμένες ομάδες χωρών μπορεί να ήταν είτε υπέρ είτε κατά της πρότασης από την αρχή, όλοι συμφώνησαν ότι μια τέτοια απόφαση έχει να κάνει με καλό συντονισμό για να αποφευχθεί ένα «μπλεγμένο κουβάρι» διαφορετικών ζωνών ώρας, το οποίο επίσης θα έχει επιπτώσεις στην εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Έτσι, η προτεινόμενη ημερομηνία εφαρμογής μετατέθηκε πολύ γρήγορα κατά δύο χρόνια έως την 1η Απριλίου 2021. Ωστόσο, και αυτό το ορόσημο έχει ξεπεραστεί.
Μια πρόταση τροποποίησης της οδηγίας 2000/84/ΕΚ, η οποία διέπει επί του παρόντος τις εποχικές αλλαγές ώρας στην ΕΕ, παραμένει παγωμένη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Μεταφορών. Ακόμη και κατά τη γερμανική προεδρία του συμβουλίου, όπου η κοινή γνώμη είναι υπέρ του τερματισμού της μεταφοράς χρόνου στην Ευρώπη, το θέμα δεν τέθηκε λόγω της πανδημίας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποφάσεις στο συμβούλιο μεταφορών παραδοσιακά λαμβάνονται ομόφωνα, εφόσον οι συνεδριάσεις γίνονται εξ αποστάσεως και το θέμα δεν είναι επείγον, οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων επιβραδύνονται.
Η θέση της Ελλάδας από την αρχή ήταν να μην αλλάξει το καθεστώς, κυρίως λόγω των επιπτώσεων που θα είχε αυτή η αλλαγή στον τουρισμό και τις αεροπορικές μεταφορές. Η χώρα μας ανήκει σε ένα μπλοκ κρατών που είναι μειοψηφία. Σημαντικό είναι επίσης ότι με ένα τέτοιο «σορσόλα» θα πρέπει να γίνουν σοβαρές προσαρμογές και αλλαγές, ξεκινώντας από το σχολικό πρόγραμμα και καταλήγοντας στο ωράριο εργασίας στο δημόσιο τομέα. Υπενθυμίζεται ότι η συζήτηση ξεκίνησε από τη Φινλανδία, η οποία προέβαλε διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένου του ψυχολογικού αντίκτυπου της αλλαγής του χρόνου. Εφόσον σε ευρωπαϊκό επίπεδο το θέμα αυτό είναι στην αρμοδιότητα της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη χώρα μας είναι στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Η εξοικονόμηση ενέργειας εισήγαγε τη θερινή ώρα
Προς το παρόν, όταν οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί απότομα, δημιουργώντας έντονες πληθωριστικές τάσεις, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώτη μετάφραση των δεικτών του ρολογιού έγινε ακριβώς για να εξοικονομηθεί ενέργεια.
Αν και σήμερα έχει ήδη αποδειχθεί ότι η εξοικονόμηση ήταν αμελητέα. Ωστόσο, η χρήση περισσότερου ηλιακού φωτός κάθε μέρα έχει μειώσει την ανάγκη για τεχνητό φωτισμό ενώ αυξάνει την παραγωγικότητα των εργαζομένων.
Η θερινή ώρα εισήχθη στη Γερμανία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια στη Μεγάλη Βρετανία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ μιμήθηκαν την Ευρώπη, υποχώρησαν στο τέλος του πολέμου, καθώς αυτές οι αλλαγές δυσαρέστησαν πολλούς πολίτες, ειδικά τους αγρότες.
Η θερινή ώρα επανήλθε για τους ίδιους λόγους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στις ΗΠΑ, μόνο που αυτή τη φορά ορίστηκε για ολόκληρο το έτος. Αυτό προκάλεσε το προσωνύμιο «πόλεμος», σε αντίθεση με τον «καιρό ειρήνης» στον οποίο επέστρεφαν με την έναρξη του χειμώνα. Τελικά η πετρελαϊκή κρίση του Οκτωβρίου 1973 ήταν ο καταλύτης για τις ευρωπαϊκές χώρες, η μία μετά την άλλη, να εισαγάγουν την ετήσια αλλαγή ώρας, η οποία γινόταν 2 φορές το χρόνο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε για πρώτη φορά κανόνες για τη θερινή ώρα το 1980 με μια οδηγία που συντόνιζε την εθνική πρακτική εκείνη την εποχή. Η τρέχουσα οδηγία, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2001, εισήγαγε τη μετάβαση στη θερινή και τη χειμερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και του Οκτωβρίου, αντίστοιχα.
Πώς προέκυψε το ζήτημα της κατάργησης;
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 12 Σεπτεμβρίου 2018, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τον τερματισμό των εποχικών αλλαγών ώρας το 2019 σε ολόκληρη την ΕΕ, αφήνοντας τα κράτη μέλη ελεύθερα να επιλέξουν την επίσημη ώρα τους. Η Επιτροπή έκανε την πρόταση επειδή «το σύστημα των εξαμηνιαίων αλλαγών του χρόνου αμφισβητείται όλο και περισσότερο από τους πολίτες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έναν αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών».
Ως εκ τούτου, ανέλυσε τα διαθέσιμα δεδομένα, τα οποία δείχνουν ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν εναρμονισμένοι κανόνες της Ένωσης στον τομέα αυτό, προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Αυτή η άποψη υποστηρίζεται επίσης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και από άλλους παράγοντες (για παράδειγμα, στον τομέα των μεταφορών). Η Επιτροπή διεξήγαγε επίσης δημόσιες διαβουλεύσεις, κατά τις οποίες ελήφθησαν περίπου 4,6 εκατομμύρια απαντήσεις, εκ των οποίων το 84% ήταν υπέρ της ακύρωσης της αλλαγής του ρολογιού και μόνο το 16% ήταν υπέρ της διατήρησης του μέτρου. Με βάση τα αποτελέσματα της διαβούλευσης, συντάχθηκε έκθεση.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τελική απόφαση βρίσκεται υπό εξέταση από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για να έχει νομική ισχύ μια πρόταση, πρέπει πρώτα να καταλήξουν σε συμφωνία. Στις 26 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής υπέρ της κατάργησης των εποχικών αλλαγών ώρας έως το 2021. Σύμφωνα με πληροφορίες, το συμβούλιο δεν έχει αποφασίσει ακόμη για τη θέση του.
Παρά το γεγονός ότι ασχολήθηκαν με πολύ ζήλο, η πρόταση της επιτροπής το καλοκαίρι του 2018 προκάλεσε διαμάχη στις ευρωπαϊκές χώρες για το ποια ζώνη ώρας πρέπει να επιλέξουν. Ως αποτέλεσμα, φαίνεται ότι κανείς δεν βιάζεται να αλλάξει κάτι. Ένα προς ένα τα κράτη μέλη ΕΕ άρχισαν να ζυγίζουν όλα τα «υπέρ» και «μειονεκτήματα» προκειμένου να επιλέξουν την εποχή (καλοκαίρι ή χειμώνα) στην οποία θα πρέπει να ζήσουν. Μετά ήρθε η πανδημία και έσπρωξε αυτό το θέμα στο παρασκήνιο.
Η αρχική πρόταση, που υποβλήθηκε από τον πρώην πρόεδρο της Επιτροπής Jean-Claude Juncker τον Σεπτέμβριο του 2018, ότι το 2019 θα ήταν η τελευταία χρονιά που τα ρολόγια στην Ευρώπη θα άλλαζαν στις 31 Μαρτίου, αλλά έδωσε στα κράτη μέλη την ελευθερία να αλλάξουν στη χειμερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Από εδώ και στο εξής, ορίζεται μια σταθερή ώρα και κάθε κράτος μέλος θα έχει τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξει τι θα είναι και οι γειτονικές χώρες μπορούν να συντονίσουν τις ενέργειές τους για να αποφευχθεί η σύγχυση στα σύνορα.
Η αρχική προθυμία των κρατών μελών να συζητήσουν τουλάχιστον την πρόταση συνοδεύτηκε από μια γενική αίσθηση ότι τα ορόσημα ήταν πολύ φιλόδοξα, κυρίως λόγω της έλλειψης τεκμηρίωσης των συνεπειών. in.gr.
Και ενώ ορισμένες ομάδες χωρών μπορεί να ήταν είτε υπέρ είτε κατά της πρότασης από την αρχή, όλοι συμφώνησαν ότι μια τέτοια απόφαση έχει να κάνει με καλό συντονισμό για να αποφευχθεί ένα «μπλεγμένο κουβάρι» διαφορετικών ζωνών ώρας, το οποίο επίσης θα έχει επιπτώσεις στην εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Έτσι, η προτεινόμενη ημερομηνία εφαρμογής μετατέθηκε πολύ γρήγορα κατά δύο χρόνια έως την 1η Απριλίου 2021. Ωστόσο, και αυτό το ορόσημο έχει ξεπεραστεί.
Μια πρόταση τροποποίησης της οδηγίας 2000/84/ΕΚ, η οποία διέπει επί του παρόντος τις εποχικές αλλαγές ώρας στην ΕΕ, παραμένει παγωμένη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Μεταφορών. Ακόμη και κατά τη γερμανική προεδρία του συμβουλίου, όπου η κοινή γνώμη είναι υπέρ του τερματισμού της μεταφοράς χρόνου στην Ευρώπη, το θέμα δεν τέθηκε λόγω της πανδημίας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποφάσεις στο συμβούλιο μεταφορών παραδοσιακά λαμβάνονται ομόφωνα, εφόσον οι συνεδριάσεις γίνονται εξ αποστάσεως και το θέμα δεν είναι επείγον, οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων επιβραδύνονται.
Η θέση της Ελλάδας από την αρχή ήταν να μην αλλάξει το καθεστώς, κυρίως λόγω των επιπτώσεων που θα είχε αυτή η αλλαγή στον τουρισμό και τις αεροπορικές μεταφορές. Η χώρα μας ανήκει σε ένα μπλοκ κρατών που είναι μειοψηφία. Σημαντικό είναι επίσης ότι με ένα τέτοιο «σορσόλα» θα πρέπει να γίνουν σοβαρές προσαρμογές και αλλαγές, ξεκινώντας από το σχολικό πρόγραμμα και καταλήγοντας στο ωράριο εργασίας στο δημόσιο τομέα. Υπενθυμίζεται ότι η συζήτηση ξεκίνησε από τη Φινλανδία, η οποία προέβαλε διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένου του ψυχολογικού αντίκτυπου της αλλαγής του χρόνου. Εφόσον σε ευρωπαϊκό επίπεδο το θέμα αυτό είναι στην αρμοδιότητα της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη χώρα μας είναι στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Η εξοικονόμηση ενέργειας εισήγαγε τη θερινή ώρα
Προς το παρόν, όταν οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί απότομα, δημιουργώντας έντονες πληθωριστικές τάσεις, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώτη μετάφραση των δεικτών του ρολογιού έγινε ακριβώς για να εξοικονομηθεί ενέργεια.
Αν και σήμερα έχει ήδη αποδειχθεί ότι η εξοικονόμηση ήταν αμελητέα. Ωστόσο, η χρήση περισσότερου ηλιακού φωτός κάθε μέρα έχει μειώσει την ανάγκη για τεχνητό φωτισμό ενώ αυξάνει την παραγωγικότητα των εργαζομένων.
Η θερινή ώρα εισήχθη στη Γερμανία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια στη Μεγάλη Βρετανία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ μιμήθηκαν την Ευρώπη, υποχώρησαν στο τέλος του πολέμου, καθώς αυτές οι αλλαγές δυσαρέστησαν πολλούς πολίτες, ειδικά τους αγρότες.
Η θερινή ώρα επανήλθε για τους ίδιους λόγους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στις ΗΠΑ, μόνο που αυτή τη φορά ορίστηκε για ολόκληρο το έτος. Αυτό προκάλεσε το προσωνύμιο «πόλεμος», σε αντίθεση με τον «καιρό ειρήνης» στον οποίο επέστρεφαν με την έναρξη του χειμώνα. Τελικά η πετρελαϊκή κρίση του Οκτωβρίου 1973 ήταν ο καταλύτης για τις ευρωπαϊκές χώρες, η μία μετά την άλλη, να εισαγάγουν την ετήσια αλλαγή ώρας, η οποία γινόταν 2 φορές το χρόνο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε για πρώτη φορά κανόνες για τη θερινή ώρα το 1980 με μια οδηγία που συντόνιζε την εθνική πρακτική εκείνη την εποχή. Η τρέχουσα οδηγία, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2001, εισήγαγε τη μετάβαση στη θερινή και τη χειμερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και του Οκτωβρίου, αντίστοιχα.
More Stories
Δ. Σαριγιάννης: «Περιμένουμε αφρικανική σκόνη στα μέσα Μαΐου»
Σκόνη από τη Σαχάρα: πρώτα αποτελέσματα ανάλυσης χημικών συστατικών
Βροχή μετεωριτών Λυρίδων, κάντε μια ευχή σε πεφταστέρι