Politico: Η Ελλάδα βγαίνει από την επιτήρηση, αλλά ο πόνος της λιτότητας παραμένει

υπό τον τίτλο “Η Ελλάδα βγαίνει από την επιτήρηση, αλλά ο πόνος της λιτότητας παραμένει» έγκυρο διεθνές δημοσίευμα τονίζει ότι, παρά τις επίσημες δηλώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ελληνικής κυβέρνησης,

Ελλάδασυνεχίζει να παλεύει με πολλά από τα προβλήματα που εμπόδισαν την οικονομική ανάπτυξη εδώ και δεκαετίες», προβλήματα που «καθιστούν την οικονομία ιδιαίτερα ευάλωτη σε νέους κραδασμούς που σχετίζονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση και τον κίνδυνο στασιμότητας στην ευρωζώνη».

Στις 20 Αυγούστου, η Αθήνα τερματίζει επίσημα το καθεστώς αυξημένης επιτήρησης που ακολούθησε τα τρία προγράμματα διάσωσης της Ελλάδας μεταξύ 2010 και 2018. Σύμφωνα με τον Γεώργιο Παγουλάτο, επικεφαλής του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής στην Αθήνα, η κίνηση είναι «ένα μήνυμα προς τους επενδυτές και τις αγορές ότι η Ελλάδα έχει βγει από την κρίση. [и] ένα βήμα πιο κοντά στον επενδυτικό βαθμό».

«Μετά από 12 χρόνια… ένα δύσκολο κεφάλαιο για τη χώρα μας φτάνει στο τέλος του», είπε ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε δήλωσή του την περασμένη εβδομάδα, προσθέτοντας ότι αυτό θα επιτρέψει στη χώρα μεγαλύτερη ελευθερία στην οικονομική της πολιτική.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρέτισε τα επιτεύγματα της Ελλάδας και τη δέσμευσή της να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις μετά το τέλος της ενισχυμένης επιτήρησης. Αλλά αυτές οι ισχυρές δηλώσεις συσκοτίζουν το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να παλεύει με πολλά από τα προβλήματα που εμποδίζουν την οικονομική της ανάπτυξη εδώ και δεκαετίες, λένε οι αναλυτές. Και καθιστούν την οικονομία ιδιαίτερα ευάλωτη σε νέους κραδασμούς από τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ενεργειακή κρίση και τον κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού που διαφαίνεται στην ευρωζώνη.

«Ο πληθωρισμός βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 29 ετών, [в то время как] Οι μισθοί εξακολουθούν να είναι πολύ χαμηλοί, λέει ο Wolfango Piccoli, συμπρόεδρος της εταιρείας συμβούλων Teneo. – Υπάρχουν νέα οικονομικά προβλήματα που σπρώχνουν εντελώς αυτή τη στιγμή στο παρασκήνιο. Το επίκεντρο των ψηφοφόρων είναι η πραγματική οικονομία και όχι τα τεχνικά ζητήματα».

Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε άνοδο μετά την κρίση. Το ποσοστό ανεργίας, που έφτασε το ιλιγγιώδες 28% κατά τη διάρκεια της κρίσης, ανέρχεται πλέον στο 12,5%. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν αυξήθηκε κατά 8,3% το 2021 και η Επιτροπή αναμένει ότι θα αυξηθεί κατά 4% το 2022 και 2,4% το 2023.

Ωστόσο, ο πληθωρισμός είναι 11,5%, καθιστώντας το κόστος ζωής σχεδόν δυσβάσταχτο για πολλούς Έλληνες. Η Ελλάδα υστερεί επίσης σε σχέση με τις περισσότερες προηγμένες οικονομίες όσον αφορά την παροχή καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ.

Επιπλέον, παρά τις μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να κάνει η Αθήνα στο πλαίσιο του προγράμματος διάσωσης, δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν μερικά από τα πιο σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα. Αυτά περιλαμβάνουν μια τεράστια γραφειοκρατία, ειδικά στο νομικό σύστημα, και τη χρόνια φοροδιαφυγή. Αντί να διαφοροποιεί την οικονομία της, η Ελλάδα εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό Και η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων, συνήθως μικρές, θεωρούνται αφερέγγυες.

Η Ελλάδα, εν τω μεταξύ, παραμένει το μόνο μέλος της ευρωζώνης του οποίου το δημόσιο χρέος έχει χαρακτηριστεί ως σκουπίδια, αν και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης λέει ότι η χώρα θα μπορούσε να επιτύχει καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε ότι η έξοδος από τον έλεγχο του προγράμματος διάσωσης θα επιτρέψει στην Ελλάδα περισσότερη ελευθερία στην άσκηση οικονομικής πολιτικής.

Σε αυτό το πλαίσιο, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παραμένει ένα από τα πιο ακριβά στην ευρωζώνη, αντανακλώντας το επενδυτικό κλίμα ότι απαιτείται ακόμη ένα σημαντικό ασφάλιστρο για τη διατήρηση των κρατικών της ομολόγων. Από την Τρίτη, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου της Ελλάδας ήταν 3,26%, έναντι 3,07% για την Ιταλία, η οποία βρίσκεται σε πολιτική αναταραχή. Αυτό είναι πολύ υψηλότερο από τα εξαιρετικά ασφαλή γερμανικά ομόλογα, τα οποία έχουν απόδοση 0,94%.

Μια στροφή προς το καλύτερο;
Το ελληνικό χρέος βρίσκεται σε άνοδο από το περασμένο φθινόπωρο, μια τάση που επιδεινώθηκε από τις κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής φέτος. Ωστόσο, η απόδοση των 10ετών ομολόγων παραμένει σημαντικά χαμηλότερη από ό,τι στα μέσα Ιουνίου, όταν εκτινάχθηκε στο 4,69%. Η επακόλουθη δέσμευση της ΕΚΤ να χρησιμοποιήσει ένα νέο «εργαλείο» αγοράς ομολόγων για να μειώσει το κόστος δανεισμού στις πιο υπερχρεωμένες χώρες της ευρωζώνης, ιδίως στην Ιταλία, μείωσε εν μέρει αυτή την πίεση.

Το όργανο, που ονομάστηκε Transmission Protection Instrument (TPI), “έχει σταθεροποιητικό αποτέλεσμα [и] προσφέρει στήριξη σε κάθε οικονομία που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει κρίση, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας», είπε ο Παγουλάτος.

Επιπλέον, οι διακυμάνσεις στις αποδόσεις των ομολόγων δεν έχουν παράλογη επίδραση στο κόστος δανεισμού της Ελλάδας. Το χρέος της -συνολικού ύψους 350 δισεκατομμυρίων ευρώ- ελέγχεται με περιορισμένο επιτόκιο σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος διάσωσης και περίπου το 70% αυτών των υποχρεώσεων οφείλονται σε δημόσια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, βάσει χρονοδιαγράμματος μακροπρόθεσμων αποπληρωμών και όχι σε ιδιώτες επενδυτές .

Στο εσωτερικό μέτωπο, η Αθήνα εφάρμοσε πολυάριθμες μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, της αγοράς εργασίας και της φορολογίας. Ορισμένα από καιρό προγραμματισμένα μέτρα παραμένουν ημιτελή, αλλά έχουν παραταθεί μέχρι τον Οκτώβριο, συμπεριλαμβανομένης της προόδου σε ορισμένες ιδιωτικοποιήσεις, της κάλυψης του χάσματος στις πληρωμές των συντάξεων και της εφαρμογής ενός συστήματος φορολογικής διοίκησης, μεταξύ άλλων.

Η Ελλάδα συγκαταλέγεται επίσης στους μεγαλύτερους δικαιούχους του Ταμείου Ανάκαμψης της Πανδημίας ΕΕ και προορίζεται για επιχορηγήσεις έως 17,8 δισ. ευρώ και δάνεια 12,7 δισ. ευρώ. Το πρόγραμμα RRF της χώρας αναφέρει ότι το 37,5% του σχεδίου θα διατεθεί για τη στήριξη των πράσινων επενδύσεων και το 23,3% για τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Αναθεώρηση των χρόνων της κρίσης
Παρά όλες τις επιτυχίες, πολλοί οικονομολόγοι λένε τώρα ότι το μακροπρόθεσμο κόστος της διάσωσης, στο οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο παρείχαν περίπου 290 δισεκατομμύρια ευρώ, προκάλεσε πόνο που εξακολουθεί να είναι αισθητό σήμερα. Τα μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν από τους πιστωτές, κυρίως με τη μορφή απότομων περικοπών στις δημόσιες υπηρεσίες και υψηλότερων φόρων, ανήλθαν σε 72 δισ. ευρώ.

Η ΕΕ έχει μάθει πολλά από το εργαστήριο της ελληνικής κρίσης και αυτό της έδωσε τη δυνατότητα να ανταποκριθεί ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά στις μελλοντικές προκλήσεις», είπε. Ευάγγελος Βενιζέλος (δηλώνοντας το 2011 ότι «Δεν υπάρχει κρίση στην Ελλάδα». Σημείωση. έκδοση), ο οποίος κατείχε ανώτερες θέσεις στην ελληνική κυβέρνηση από το 2011 έως το 2015, συμπεριλαμβανομένης της θέσης του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της κρίσης που σχετίζεται με τη σωτηρία της χώρας. «Οι πιστωτές έδειξαν αλληλεγγύη, αλλά ταυτόχρονα επέδειξαν τιμωρητική λειτουργία».

Το ΑΕΠ της Ελλάδας μειώθηκε από 355,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2008 σε 188,7 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020 και τώρα αρχίζει να αυξάνεται ξανά σε περίπου 216,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021. Η οικονομική ύφεση άφησε τους Έλληνες εξαθλιωμένους, πικραμένους και απογοητευμένους. Σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι έφυγαν για την πιο ευημερούσα βόρεια Ευρώπη και μόνο λίγοι επέστρεψαν.

Η Ελλάδα έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο, λέει ο Alvaro Santos Pereira, διευθυντής του ΟΟΣΑ για τις μελέτες χωρών, αλλά έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει για να φτάσει τους ομοίους της. Για παράδειγμα, λέει, «Σχεδόν 15 χρόνια μετά την έναρξη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι ελληνικές τράπεζες μόλις τώρα επιστρέφουν τα επισφαλή δάνεια σε μονοψήφια επίπεδα, επιτρέποντάς τους να αρχίσουν να παρέχουν τη χρηματοδότηση που απαιτείται για νέες επενδύσεις». Και μεταξύ των αναλυτών, το θέμα της σωτηρίας θα παραμείνει αμφιλεγόμενο για πολλά χρόνια ακόμα.

“Είναι πολύ νωρίς για να πούμε εάν οι διασώσεις ήταν επιτυχείς”, δήλωσε ο Piccoli της Teneo. “Η οικονομία ανακάμπτει, αλλά στο μεταξύ, τα συνήθη προβλήματα εμφανίζονται. Η ανησυχία είναι ότι ελάχιστα έχουν αλλάξει όσον αφορά τη δομή.”

Source link