Παιδικός διαβήτης: σημαντική αύξηση στην Ευρώπη, περισσότερα κρούσματα στα κορίτσια στην Ελλάδα

Τα τελευταία χρόνια, η Ευρώπη έχει σημειώσει σημαντική αύξηση της συχνότητας του διαβήτη στα παιδιά, με πολλά κρούσματα να παρατηρούνται και στην Ελλάδα, με την πλειονότητα των νέων περιπτώσεων να εμφανίζονται σε κορίτσια.

Τα στοιχεία των τελευταίων 30 ετών δείχνουν ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες υποφέρουν περισσότερο από άλλες, με την ανάπτυξη στην Ελλάδα να κινείται στο μέσο εύρος. Οι ερευνητές εξέτασαν τη συχνότητα εμφάνισης του διαβήτη τύπου 1 (δηλαδή τον αριθμό των νέων περιπτώσεων της νόσου σε μια δεδομένη χρονική περίοδο σε σχέση με τον πληθυσμό που είναι πιθανό να τον έχει) σε 32 ευρωπαϊκές χώρες από το 1994 έως το 2021. Ανέλυσαν συνολικά 75 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 219.331 άτομα ηλικίας 0 έως 14 ετών.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η συχνότητα του διαβήτη τύπου 1 έχει αυξηθεί σημαντικά, από 11 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα-έτη μεταξύ 1994 και 2003 σε περίπου 21 περιπτώσεις μεταξύ 2013 και 2021.

Οι ερευνητές βρήκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών. Ενώ οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ειδικά οι σκανδιναβικές χώρες όπως η Φινλανδία, η Σουηδία και η Νορβηγία, παρουσιάζουν σαφή ανοδική τάση, σε ορισμένες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία, οι αριθμοί φαίνεται να έχουν σταθεροποιηθεί.

Από το 1994 έως το 2003 χαμηλότερα επίπεδα αντίστασης στην ινσουλίνη λόγω διαβήτη τύπου 1 παρατηρήθηκαν στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τη Βόρεια Μακεδονία και τα υψηλότερα στη Φινλανδία και τη Σουηδία. Από το 2004 έως το 2012, τα χαμηλότερα επίπεδα αντίστασης στην ινσουλίνη παρατηρήθηκαν στην Τουρκία και τη Βόρεια Μακεδονία και τα υψηλότερα στη Φινλανδία και τη Σουηδία. Τέλος, από το 2013 έως το 2022 — περίοδος για την οποία υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία από 14 ευρωπαϊκές χώρες — τα χαμηλότερα επίπεδα παρατηρήθηκαν στη Ρουμανία και την Τουρκία και τα υψηλότερα στη Φινλανδία και την Ιρλανδία.

Στην Ελλάδα, καταγράφηκε συνολική αύξηση 8,24 από το 1994 έως το 2022, με τη συχνότητα να επιταχύνεται σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα από το 2013 έως το 2022, με το ποσοστό μεταβολής να είναι υψηλότερο στα κορίτσια, που ιστορικά είχαν χαμηλότερα ποσοστά από τα αγόρια.

Ωστόσο, σε όλη την Ευρώπη, τα αγόρια έχουν ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά από τα κορίτσια. Παρατηρείται επίσης ότι το ποσοστό επίπτωσης αυξάνεται με την ηλικία, ιδιαίτερα στην ηλικιακή ομάδα 10-14 ετών.

Η ακριβής αιτιολογία του διαβήτη τύπου 1 παραμένει άγνωστη, αν και η έρευνα δείχνει ότι πρέπει να υπάρχει γενετική προδιάθεση. Προτάθηκε επίσης άλλες αιτίες όπως αυτοάνοσες διεργασίες, ιοί, τρόπος ζωής ή περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η διατροφή. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι το υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα ή το υψηλότερο βιοτικό επίπεδο στις σκανδιναβικές χώρες μπορεί επίσης να επηρεάσει τη συχνότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 1.

Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις για αυτό, αναφέρουν οι ερευνητές, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι οι βόρειες χώρες λαμβάνουν λιγότερη υπεριώδη ακτινοβολία (δηλαδή ηλιακό φως), καθώς αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να προστατεύει από τον διαβήτη.

Σε χώρες με υψηλό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ), σημειώνουν οι ερευνητές, η συχνότητα του διαβήτη τύπου 1 είναι υψηλότερηαπό ό,τι σε χώρες με χαμηλό ΑΕΠ, γεγονός που μπορεί επίσης να εξηγηθεί από το γεγονός ότι οι διαγνωστικές διαδικασίες είναι καλύτερες σε χώρες με υψηλό ΑΕΠ (Ευρώπη και Βόρεια Αμερική), ενώ μείωση της συχνότητας του διαβήτη τύπου 1 παρατηρείται σε ηπείρους με χαμηλό ΑΕΠ και οι μεγαλύτεροι παιδικοί πληθυσμοί (Δυτική Ινδία), όπου η παιδική θνησιμότητα κάτω των 5 ετών λόγω μολυσματικών ασθενειών είναι υψηλή.

Μια άλλη αξιοσημείωτη εξέλιξη είναι η αύξηση των νέων περιπτώσεων διαβήτη τύπου 1 σε παιδιά παγκοσμίως μετά την πανδημία του Covid-19.

Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα της μόλυνσης που επηρεάζει την ανοσία των ατόμων που είναι ευάλωτα στη νόσο ή λόγω της μειωμένης ικανότητας των συστημάτων υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας να εντοπίζουν έγκαιρα το πρόβλημα και να το θέσουν υπό έλεγχο.

Σε κάθε περίπτωση, όπως σημειώνουν οι ερευνητές, είναι απαραίτητο να καταβληθούν προσπάθειες σε πολιτικό επίπεδο για την προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και τον έλεγχο του περιβάλλοντος, παράγοντες κινδύνου για τα προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος που σχετίζονται με αυτό το σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας.

Source link