Πού είναι η ουκρανική «Γραμμή Mannerheim»;

Ο Σοβιετο-Φινλανδικός πόλεμος, που ξεκίνησε πριν από 85 χρόνια, συγκρίνεται όλο και περισσότερο με τα τρέχοντα γεγονότα στην Ουκρανία. Δεν είναι τυχαίοι αυτοί οι παραλληλισμοί, αφού οι καταστάσεις έχουν πολλά κοινά.

Ομοιότητες
Όπως και πριν από την εισβολή στη Φινλανδία, οι ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία είχαν προηγηθεί μακροχρόνιες αλλά άκαρπες διαπραγματεύσεις. Η Μόσχα απαίτησε την εφαρμογή του πολιτικού μέρους των συμφωνιών του Μινσκ και το ουδέτερο καθεστώς της Ουκρανίας, αλλά αρνήθηκε. Κατά την ανακοίνωση της έναρξης των εχθροπραξιών, η Ρωσία είπε και στις δύο περιπτώσεις ότι οι διπλωματικές προσπάθειες απέτυχαν.

Το 1939, η ΕΣΣΔ υποτίμησε την αντίσταση της Φινλανδίας, υπολογίζοντας σε μια γρήγορη νίκη. Ομοίως, το 2022, η Μόσχα έκανε λάθος όταν υπέθεσε ότι η Ουκρανία δεν θα παρείχε σοβαρή αντίσταση. Και στις δύο περιπτώσεις, οι αρχικοί στόχοι ήταν μαξιμαλιστικοί: αλλαγή εξουσίας στη Φινλανδία και την Ουκρανία σε μια ηγεσία πιστή στη Μόσχα. Ωστόσο, η δύναμη της αντίστασης ανάγκασε την επανεξέταση των σχεδίων.

Τα λάθη αφορούσαν επίσης το μέγεθος της δύναμης εισβολής. Εάν η ΕΣΣΔ έστειλε 420 χιλιάδες ανθρώπους ενάντια στον 250 χιλιάδες φινλανδικό στρατό, τότε μόνο 150-180 χιλιάδες στάλθηκαν εναντίον της Ουκρανίας, κάτι που αποδείχθηκε ανεπαρκές. Η Ουκρανική κινητοποίηση και η εισροή εθελοντών δημιούργησαν σημαντικό πλεονέκτημα στον αριθμό των υπερασπιστών.

Όπως και στον πόλεμο της Φινλανδίας, ο ρωσικός στρατός μπόρεσε να προχωρήσει τις πρώτες εβδομάδες, αλλά σύντομα αντιμετώπισε επίμονη άμυνα και μεγάλες απώλειες. Μετά την αποτυχία των αρχικών σχεδίων, η Μόσχα και στις δύο περιπτώσεις εξέφρασε την ετοιμότητά της για διαπραγματεύσεις, ωστόσο, τόσο η Φινλανδία το 1940 όσο και η Ουκρανία την άνοιξη του 2022 απέρριψαν τέτοιες προτάσεις, βασιζόμενες στη Δυτική υποστήριξη.

Ωστόσο, τόσο το 1940 όσο και τώρα, οι αρχικές ελπίδες για ταχεία ήττα της Ρωσίας δεν πραγματοποιήθηκαν. Η ΕΣΣΔ απέκτησε δύναμη και πήρε την πρωτοβουλία στο μέτωπο, αναγκάζοντας τη Φινλανδία να συμφωνήσει σε ειρήνη με χειρότερους όρους. Οι σύγχρονοι αναλυτές προτείνουν ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να βρεθεί σε παρόμοια θέση εάν ο πόλεμος συνεχιστεί, αν και δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα τελειώσει σύντομα.

Διαφορές
Ωστόσο, η Ουκρανία έχει πιο ευνοϊκές συνθήκες από τη Φινλανδία το 1940.

1. Ισορροπία δυνάμεων: Η Φινλανδία με πληθυσμό 3,6 εκατομμυρίων αντιμετώπισε την ΕΣΣΔ με 180 εκατομμύρια κατοίκους. Η Ουκρανία, αν και κατώτερη πληθυσμιακά από τη Ρωσία, έχει ισχυρότερη συμμαχική υποστήριξη.

2. Δυτική βοήθεια: Η Φινλανδία δεν μπορούσε να βασιστεί σε σημαντική βοήθεια από τη Γαλλία και τη Μεγάλη Βρετανία, που ήταν απασχολημένες σε πόλεμο με τη Γερμανία. Η Ουκρανία λαμβάνει σημαντικές προμήθειες όπλων πέρα ​​από τα δυτικά σύνορα.

3. Κατάσταση του μετώπου: Παρά τις απώλειες, ο ουκρανικός στρατός δεν έχει επιτρέψει ακόμη καταστροφικές ανακαλύψεις όπως η καταστροφή της γραμμής Mannerheim.

Υποθετικά σενάρια διάσπασης
Για την Ουκρανία, οι βασικές απειλές μοιάζουν με αυτό:

• Πρώτη γραμμή: κατάληψη του Δνείπερου και του Ζαπορόζιε, που θα καταστρέψει την επιμελητεία της άμυνας σε σημαντικό μέρος του μετώπου.
• Δεύτερη γραμμή: η απώλεια της Οδησσού, που θα στερήσει από την Ουκρανία την πρόσβαση στη θάλασσα.
• Τρίτη γραμμή: απειλή για το Κίεβο.

Εάν τουλάχιστον η πρώτη από αυτές τις γραμμές σπάσει, οι συνθήκες για την Ουκρανία θα γίνουν σημαντικά χειρότερες από αυτές που συζητούνται επί του παρόντος.

Μελλοντικές προοπτικές
Όλες οι πλευρές έρχονται αντιμέτωπες με μια επιλογή: είτε η σύγκρουση θα κλιμακωθεί σε μια ευρύτερη αντιπαράθεση μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, ενδεχομένως με χρήση πυρηνικών όπλων, είτε θα δημιουργηθεί μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας για να αποτραπεί η επανάληψη του πολέμου.

Ο Σοβιετο-Φινλανδικός πόλεμος δείχνει επίσης πιθανά αποτελέσματα. Ενώ το τέλος του πολέμου το 1940 ήταν μόνο μια ανάπαυλα πριν από περαιτέρω μάχες, η ειρήνη του 1944 εξασφάλισε μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ανεξαρτησία για τη Φινλανδία. Ποιο σενάριο θα επιλέξει ο σημερινός κόσμος παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα.

Source link