Αλλαγή ώρας: όταν μετακινούμε τους δείκτες μπροστά μια ώρα

Η αλλαγή ώρας θα γίνει την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, δηλαδή 31 Μαρτίου 2024, που θα σημάνει και την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου.

Το τέλος της χειμερινής ώρας και η μετάβαση στη θερινή ώρα σημαίνει ότι οι δείκτες του ρολογιού θα δείχνουν 04:00 από τις 03:00 το πρωί της Κυριακής. Αυτό σημαίνει ότι… θα χάσουμε μια ώρα ύπνου.

Το αντίστοιχο μήνυμα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών αναφέρει:
«Υπενθυμίζουμε ότι την Κυριακή 31 Μαρτίου 2024 λήγει η «χειμερινή ώρα», σύμφωνα με την Οδηγία 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19.01.2001, οι δείκτες του ρολογιού πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα μπροστά, δηλ. από τις 03:00 έως τις 04:00 π.μ.».

Όπως έγραψαν παλαιότερα τα Athens News, παρά το γεγονός ότι αυτό το θέμα συζητείται στο ΕΕ εδώ και πολλά χρόνια, δεν υπάρχει ακόμη απόφαση για κατάργηση της εναλλαγής χειμερινής και θερινής ώρας. Την τελευταία Κυριακή το βράδυ του τρέχοντος μήνα, δηλαδή στις 31 Μαρτίου 2024, όταν το ρολόι δείχνει 03:00, θα μετακινήσουμε τους δείκτες μία ώρα μπροστά ώστε να δείχνουν 04:00.

Αλλαγή χρόνου: πώς εισήχθη το μέτρο

Ας θυμηθούμε ότι η απόφαση να μετακινηθούν οι δείκτες του ρολογιού πάρθηκε για εξοικονόμηση ενέργειας. Τρεισήμισι χρόνια μετά την πρόταση να κλείσει το θέμα της αλλαγής της ώρας στην Ευρώπη, η διαδικασία διαπραγμάτευσης συνεχίζεται και τα ρολόγια μετακινούνται δύο φορές το χρόνο κατά μία ώρα. Καθώς πλησιάζει η θερινή περίοδος, η θερινή ώρα είναι προ των πυλών, η οποία πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου του 2023.

Πώς προέκυψε το ζήτημα της κατάργησης του μέτρου

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 12 Σεπτεμβρίου 2018, η Επιτροπή παρουσίασε πρόταση για τον τερματισμό των εποχικών αλλαγών ώρας το 2019 σε ολόκληρη την ΕΕ, δίνοντας στα κράτη μέλη την ελευθερία να επιλέξουν την επίσημη ώρα τους. Η Επιτροπή έκανε την πρόταση επειδή «το σύστημα των εξαμηνιαίων αλλαγών του χρόνου αμφισβητείται όλο και περισσότερο από τους πολίτες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έναν αυξανόμενο αριθμό κρατών μελών».

Ως εκ τούτου, ανέλυσε τα διαθέσιμα στοιχεία, τα οποία δείχνουν ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν εναρμονισμένοι κανόνες της Ένωσης στον τομέα αυτό για να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Αυτή η άποψη υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και από άλλους παράγοντες (για παράδειγμα, στον τομέα των μεταφορών). Η επιτροπή πραγματοποίησε επίσης δημόσιες διαβουλεύσεις, κατά τις οποίες ελήφθησαν περίπου 4,6 εκατομμύρια απαντήσεις, εκ των οποίων το 84% ήταν υπέρ της κατάργησης της αλλαγής του ρολογιού και μόνο το 16% ήταν υπέρ της διατήρησης του μέτρου. Καταρτίστηκε έκθεση με βάση τα αποτελέσματα της διαβούλευσης.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η τελική απόφαση εξετάζεται αυτή τη στιγμή από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για να έχει νομικές συνέπειες η πρόταση, πρέπει πρώτα να καταλήξουν σε συμφωνία. Στις 26 Μαρτίου 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής υπέρ της κατάργησης των εποχικών αλλαγών ώρας έως το 2021. Σύμφωνα με πληροφορίες, το συμβούλιο δεν έχει αποφασίσει ακόμη για τη θέση του και, όπως φαίνεται, όλα θα παραμείνουν έτσι…

Παρά το γεγονός ότι ανέλαβαν το θέμα με μεγάλη προθυμία, η πρόταση της Επιτροπής το καλοκαίρι του 2018 προκάλεσε συζήτηση στις ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με τη ζώνη ώρας που θα έπρεπε να επιλέξουν. Ως αποτέλεσμα, κανείς δεν φαίνεται να βιάζεται να αλλάξει κάτι. Ένα προς ένα, τα κράτη μέλη ΕΕ άρχισαν να ζυγίζουν τα υπέρ και τα κατά για να επιλέξουν την εποχή (καλοκαίρι ή χειμώνα) μέχρι την οποία θα έπρεπε να ζήσουν. Μετά ήρθε η πανδημία και έσπρωξε αυτό το θέμα στο παρασκήνιο.

Η αρχική πρόταση, που παρουσιάστηκε από τον πρώην πρόεδρο της επιτροπής Jean-Claude Juncker τον Σεπτέμβριο του 2018, πρότεινε ότι το 2019 θα ήταν η τελευταία χρονιά που τα ρολόγια στην Ευρώπη θα άλλαζαν τον Μάρτιο, αλλά έδωσε στα κράτη μέλη περιθώρια να μεταβούν στη χειμερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου. Από εδώ και στο εξής, ορίζεται μια σταθερή ώρα και κάθε κράτος μέλος θα έχει τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξει τι θα είναι, και οι γειτονικές χώρες μπορούν να συντονίσουν τις ενέργειές τους για να αποφευχθεί η σύγχυση στα σύνορα.

Η αρχική προθυμία των κρατών μελών να συζητήσουν τουλάχιστον την πρόταση συνοδεύτηκε από μια γενική αίσθηση ότι τα ορόσημα που τέθηκαν ήταν πολύ φιλόδοξα, κυρίως λόγω της έλλειψης τεκμηρίωσης των συνεπειών. Και ενώ ορισμένες ομάδες χωρών μπορεί να ήταν είτε υπέρ είτε κατά της πρότασης από την αρχή, όλοι συμφώνησαν ότι μια τέτοια λύση αφορούσε τον καλό συντονισμό για να αποφευχθεί το «κουβάρι» των διαφορετικών ζωνών ώρας, που επίσης θα έχει επιπτώσεις στην εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας εσωτερικής αγοράς. Έτσι, η προτεινόμενη ημερομηνία εφαρμογής μετατέθηκε πολύ γρήγορα κατά δύο χρόνια – έως την 1η Απριλίου 2021. Ωστόσο, και αυτό το ορόσημο έχει ξεπεραστεί.

Πρόταση τροποποίησης της οδηγίας 2000/84/ΕΚ, η οποία ρυθμίζει επί του παρόντος την εποχική αλλαγή της ώρας ΕΕ, παραμένει παγωμένο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Μεταφορών. Ακόμη και κατά τη γερμανική προεδρία του συμβουλίου, όπου η κοινή γνώμη είναι υπέρ του τερματισμού της αλλαγής της ώρας στην Ευρώπη, αυτό το θέμα δεν τέθηκε λόγω της πανδημίας. Δεδομένου ότι οι αποφάσεις για το διοικητικό συμβούλιο μεταφορών λαμβάνονται παραδοσιακά ομόφωνα, ενώ οι συνεδριάσεις γίνονται εξ αποστάσεως και το θέμα δεν είναι πιεστικό, οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων επιβραδύνονται.

Η θέση της Ελλάδας από την αρχή ήταν να μην αλλάξει το καθεστώς, κυρίως λόγω των επιπτώσεων που θα είχε η αλλαγή στον τουρισμό και τις αεροπορικές μεταφορές.

Η χώρα μας ανήκει σε ένα μπλοκ κρατών που είναι μειοψηφία. Είναι επίσης σημαντικό ότι με μια τέτοια «σορσόλα» θα πρέπει να γίνουν σοβαρές προσαρμογές και αλλαγές, από το σχολικό πρόγραμμα έως τις ώρες εργασίας στο δημόσιο τομέα. Ας θυμηθούμε ότι η συζήτηση ξεκίνησε από τη Φινλανδία, η οποία προέβαλε διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένου του ψυχολογικού αντίκτυπου της αλλαγής της εποχής.

Εφόσον σε ευρωπαϊκό επίπεδο το θέμα αυτό εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη χώρα μας είναι στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

Η εξοικονόμηση ενέργειας εισήγαγε τη θερινή ώρα

Προς το παρόν, όταν οι τιμές της ενέργειας έχουν αυξηθεί απότομα, δημιουργώντας έντονες πληθωριστικές τάσεις, θα πρέπει να σημειωθεί ότι Η πρώτη κίνηση των δεικτών του ρολογιού έγινε ακριβώς με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας. Αν και σήμερα έχει ήδη αποδειχθεί ότι οι οικονομίες ήταν ασήμαντες. Ωστόσο, η χρήση του ηλιακού φωτός για περισσότερη ώρα κάθε μέρα έχει μειώσει την ανάγκη για τεχνητό φωτισμό ενώ αυξάνει την παραγωγικότητα των εργαζομένων.

Η θερινή ώρα εισήχθη στη Γερμανία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια στη Μεγάλη Βρετανία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν και μιμούνται την Ευρώπη, υποχώρησαν στο τέλος του πολέμου επειδή αυτές οι αλλαγές δυσαρέστησαν πολλούς πολίτες, ιδιαίτερα τους αγρότες.

Η θερινή ώρα επανατέθηκε για τους ίδιους λόγους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στις Ηνωμένες Πολιτείες, μόνο που αυτή τη φορά ορίστηκε για ολόκληρο το έτος. Αυτό έδωσε την αφορμή για το προσωνύμιο «πόλεμος», σε αντίθεση με το «καιρός ειρήνης», που επέστρεψε με την έναρξη του χειμώνα. Τελικά, η πετρελαϊκή κρίση του Οκτωβρίου 1973 ήταν ο καταλύτης για τις ευρωπαϊκές χώρες, η μία μετά την άλλη, να εισαγάγουν μια ετήσια αλλαγή ώρας που συνέβαινε δύο φορές το χρόνο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε για πρώτη φορά κανόνες για τη θερινή ώρα το 1980, υιοθετώντας μια οδηγία που συντόνιζε τις εθνικές πρακτικές εκείνης της εποχής. Η τρέχουσα οδηγία, η οποία τέθηκε σε ισχύ το 2001, καθιέρωσε τη θερινή ώρα την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου και του Οκτωβρίου αντίστοιχα.

Source link