29.03.2024

Αθηναϊκά Νέα

Νέα από την Ελλάδα

«Secret» συνετρίβη στην Καβάλα «AN-12»

Η πρόσφατη συντριβή του Antonov στην Ελλάδα εγείρει συσχετισμούς και ερωτήματα σχετικά με το ισχυρό σερβικό λόμπι όπλων και τη σχέση του με τις πολιτικές αρχές.

Όπως σημειώνει το άρθρο, «Σερβικά όπλα πουλήθηκαν από έναν άγνωστο έμπορο και φορτώθηκαν σε ένα ουκρανικό αεροπλάνο για μεταφορά στο Πακιστάν, αλλά δεν έφτασαν ποτέ στον προορισμό τους καθώς το αεροπλάνο συνετρίβη και συνετρίβη στη βόρεια Ελλάδα. Όλα μοιάζουν με κινηματογραφικό θρίλερ, αλλά συνέβη στην πραγματικότητα».

Ένα ουκρανικό αεροπλάνο Antonov απογειώθηκε στις 16 Ιουλίου από την πόλη Nis στη νότια Σερβία μεταφέροντας 11,5 τόνους σερβικής κατασκευής όλμων και χειροβομβίδων. Υπάρχουν υποψίες ότι ο πωλητής του φορτίου ήταν ο Σλόμπονταν Τέσιτς, ένας από τους μεγαλύτερους εμπόρους όπλων στα Βαλκάνια, ο οποίος βρισκόταν εδώ και πολλά χρόνια υπό αμερικανικές κυρώσεις.

Το αεροπορικό δυστύχημα δεν προκαλεί μόνο διπλωματικές τριβές μεταξύ της Ελλάδας (η οποία προφανώς δεν γνώριζε ότι το φορτίο ήταν επικίνδυνο) και της Σερβίας ή της Ουκρανίας. Εγείρει επίσης πολλά ερωτήματα σχετικά με την ισχυρή βιομηχανία όπλων της Σερβίας, η οποία κατηγορείται όλο και περισσότερο για διαφθορά και παράνομες εξαγωγές. Η Σερβία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς όπλων στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, με παράδοση που χρονολογείται από την εποχή της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας. Κατασκευάζει και εξάγει τα πάντα, από πιστόλια και νάρκες μέχρι συστήματα πυροβολικού, ραντάρ, ηλεκτρονικό εξοπλισμό, τεθωρακισμένα οχήματα και στρατιωτικά αεροσκάφη. Το Υπουργείο Άμυνας της Σερβίας εκτιμά την αξία των εξαγωγών όπλων το 2020 σε 600 εκατομμύρια δολάρια, που είναι το 3% των συνολικών εξαγωγών της Σερβίας. Ωστόσο, δεν υπάρχουν απολύτως αξιόπιστα στοιχεία.

Όπλα για εστίες κρίσης σε όλο τον κόσμο

Οι κύριοι αγοραστές σερβικών όπλων και οπλικών συστημάτων είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Κύπρος, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βουλγαρία και η Σαουδική Αραβία. Αλλά το σερβικό λόμπι όπλων έχει πελάτες σε όλο τον κόσμο, λέει ο Vuk Vuksanovic, πολιτικός επιστήμονας και μέλος του προσωπικού του Κέντρου Πολιτικής Ασφαλείας (BCBP) στο Βελιγράδι. «Το σερβικό κράτος δεν θέλει να χάσει ούτε ένα δηνάριο από αυτή την εξαγωγή», λέει. «Η κόκκινη γραμμή, ωστόσο, υποβάλλει τον προορισμό εξαγωγής σε κυρώσεις του ΟΗΕ ή διεξάγει πόλεμο στο έδαφός του».

Ο Βουκσάνοβιτς τονίζει ωστόσο ότι η Σερβία «δεν σέβεται πάντα αυτούς τους κανόνες». Τις προηγούμενες δεκαετίες, η χώρα εξήγαγε όπλα σε εμπόλεμες ζώνες ή σε κρίσεις όπου υπήρχε εμπάργκο όπλων. Το 2019 έγινε γνωστό ότι σερβικά όπλα έπεσαν στα χέρια ένοπλων ισλαμιστών στην Υεμένη μέσω της Σαουδικής Αραβίας. Το 2020, ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν εντόπισε σερβικά όπλα στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, τα οποία πωλήθηκαν στην Αρμενία. Τον Φεβρουάριο, το Σερβικό Δίκτυο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας διαπίστωσε ότι τα σερβικά όπλα αποστέλλονταν στη Μιανμάρ ακόμη και μετά την εγκαθίδρυση στρατιωτικής χούντας στη χώρα τον Φεβρουάριο του 2021.

Το όνομα που επαναλαμβάνεται συνέχεια

Το όνομα του Σλόμπονταν Τέσιτς αναδύεται συνεχώς σε συζητήσεις για παράνομη εξαγωγή σερβικών όπλων. Ο 64χρονος δραστηριοποιείται στο εμπόριο όπλων στα Βαλκάνια εδώ και δεκαετίες. Από το 2003 έως το 2013, το όνομά του ήταν στη λίστα κυρώσεων των ΗΠΑ για παράνομες εξαγωγές στη Λιβύη. Το 2017, τέθηκαν σε ισχύ νέες κυρώσεις κατά του Τέσιτς, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν και περιλαμβάνουν, ειδικότερα, την απαγόρευση εισόδου του και την κατάσχεση των περιουσιακών του στοιχείων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί ο Τέσιτς ονομάζεται επίσημα «ο μεγαλύτερος έμπορος όπλων και πυρομαχικών στα Βαλκάνια».

Παράλληλα, το όνομά του βρίσκεται στο επίκεντρο αρκετών υποθέσεων διαφθοράς στη σερβική βιομηχανία όπλων, συμπεριλαμβανομένης της λεγόμενης «υπόθεσης Κρουσίκ», που έγινε γνωστή το φθινόπωρο του 2019. Εταιρείες που ανήκουν σε αυτόν τον επιχειρηματία φέρεται να αγόρασαν όπλα (βλήματα, νάρκες, φυσίγγια) σε εκπτωτικές τιμές για να τα μεταπωλήσουν σε υψηλές τιμές στο εξωτερικό, αν και θεωρητικά η κρατική εταιρεία Jugoimport-SDPR θα έπρεπε να ήταν υπεύθυνη για αυτή τη συναλλαγή.

Ο χρηματοδότης του κυβερνώντος κόμματος;

Σε αυτές τις συναλλαγές μεταξύ κρατικών επιχειρήσεων και ιδιωτικών εταίρων τους, λέγεται ότι κατά καιρούς εισρέουν χρήματα στα ταμεία του κυβερνώντος Προοδευτικού Κόμματος (SNS) του προέδρου Aleksandar Vučić. Ο Tešić θεωρείται ένας από τους κύριους χρηματοδότες της SNS. Σύμφωνα με σερβικά ΜΜΕ, έχει διπλωματικό διαβατήριο. Ο πατέρας του σημερινού υπουργού Άμυνας, Νεμπόισα Στεφάνοβιτς, φέρεται να είχε εμπλακεί σε παρόμοιες συμφωνίες στο παρελθόν. Τόσο ο Βούτσιτς όσο και ο Στεφάνοβιτς αρνούνται τις κατηγορίες εδώ και χρόνια. Όπως ήταν αναμενόμενο, το όνομα του Τεστίκ εμφανίστηκε επίσης τις τελευταίες ημέρες, καθώς φέρεται να βρίσκεται πίσω από την εταιρεία Valir, η οποία ξεκίνησε επίσημα τις πωλήσεις όπλων στο Μπαγκλαντές. Ο ίδιος ο Τεστίκ δεν σχολιάζει ποτέ τις καταγγελίες που του γίνονται κατά καιρούς.

Τέλος στην οπορτουνιστική πολιτική;

Πράγματι, δεν λείπουν τα σενάρια σύμφωνα με τα οποία τα όπλα του Ουκρανού Αντόνοφ μάλλον δεν προορίζονταν για το Μπαγκλαντές, και για την ίδια την Ουκρανία – ισχυρισμός, ωστόσο, που αρνήθηκε τόσο ο υπουργός Άμυνας Σεβρές Στεφάνοβιτς όσο και η ουκρανική εταιρεία Meridian, στην οποία ανήκε το Antonov. Από την πλευρά του, ο πολιτικός επιστήμονας Βουκ Βουκσάνοβιτς πιστεύει ότι υπάρχουν ακόμη ανοιχτά ερωτήματα. «Η κοινή γνώμη πρέπει να λάβει απάντηση στο ερώτημα γιατί το ουκρανικό αεροσκάφος είναι αυτό που μεταφέρει σερβικά όπλα σε μια εποχή που η μεγαλύτερη διεθνής σύγκρουση της εποχής μας φουντώνει στο έδαφος της Ουκρανίας», είπε ο Βουκσάνοβιτς.

Κατά τη γνώμη του, η υπόθεση Αντόνοφ είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της οπορτουνιστικής πολιτικής του Βελιγραδίου, η οποία ταλαντεύεται μεταξύ διαφορετικών κέντρων εξουσίας. «Από τη μια, μυστικές προμήθειες όπλων για την Ουκρανία, από την άλλη, παραχωρήσεις στη Ρωσία στην ίδια τη Σερβία», λέει ο Βουκσάνοβιτς. “Όλα αυτά μπορεί να είναι ένα παράδειγμα της συμπεριφοράς της ελίτ του Βελιγραδίου, η οποία ισορροπεί μεταξύ διαφορετικών κέντρων εξουσίας για να αποσπάσει τα κατάλληλα οφέλη. Το ερώτημα για τη Σερβία είναι εάν αυτή η πολιτική θα καταρρεύσει εάν εξοργίσει επίσης ένα από αυτά τα κέντρα εξουσίας πολύ.”



Source link