Η πτώση του AN-12 στην Καβάλα «ξύπνησε» τις μνήμες από δύο προηγούμενα αεροπορικά δυστυχήματα

Αεροπορική τραγωδίαΑν-12“, καταστροφή στα χωράφια κοντά στην Καβάλα, θύμισε δύο αεροπορικά δυστυχήματα ουκρανικών αεροπλάνων που συγκλόνισαν όλη την Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του ’90 του περασμένου αιώνα.

Στις 31 Αυγούστου 1995, ένα στρατιωτικό αεροσκάφος AN-26 συνετρίβη κοντά στη Θεσσαλονίκη, σκοτώνοντας και τους έξι επιβάτες – τέσσερις υψηλόβαθμους αξιωματικούς της Δημοκρατίας του Μάλι και δύο πιλότους που πέταξαν στο Κίεβο για να παραλάβουν το αεροσκάφος.

Στρατιωτικό αεροσκάφος που εκτελούσε το δρομολόγιο από το Κίεβο προς την Τυνησία, λίγο πριν προσγειωθεί, προσέκρουσε στα καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος του σημείου ελέγχου, με αποτέλεσμα αυτό και έξι επιβάτες να χτυπηθούν από ρεύμα υψηλής τάσης. Το ανεξέλεγκτο αεροσκάφος πέταξε περίπου 300 μέτρα σε μια τρελή διαδρομή, όπου αρχικά προσέκρουσε στον τοίχο του κτιρίου του Εργαστηρίου Ελέγχου Αγροχημικών Υπολειμμάτων και στη συνέχεια το μπροστινό του τμήμα βαθουλώθηκε κυριολεκτικά στον τοίχο του κτιρίου.

Την ώρα του ατυχήματος υπήρχαν κακές καιρικές συνθήκες, έντονη βροχόπτωση και ο πιλότος του αεροσκάφους, όταν αντιλήφθηκε ότι δεν βρισκόταν στον διάδρομο προσγείωσης, αλλά στην Ε.Ο. Στα χωράφια επέλεξαν την τελευταία στιγμή να προσγειωθούν στα χωράφια Θεσσαλονίκη-Μουδανίες, κατά μήκος των οποίων κινούνται δεκάδες αυτοκίνητα. Αυτή την ώρα έβρεχε και η ορατότητα ήταν κακή.

ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΦΙΑΛΤΗΤΕΣ

Στο σημείο της τραγωδίας η εικόνα ήταν εφιαλτική. Στο έδαφος και σε απόσταση 300 μέτρων βρίσκονταν διάσπαρτες λαμαρίνες, μέρη από τα φτερά του αεροσκάφους, έγγραφα, βιβλία, καθώς και προσωπικά αντικείμενα των έξι θυμάτων. Βρέθηκαν επίσης πολλά χαρτονομίσματα.

Το αεροπλάνο μετατράπηκε σε μια άμορφη μάζα. Όλοι οι επιβάτες πέθαναν: Dakite Breima, 43, Sawatogo Namadu, 39, Sagare Yaya, 49, Toure Kalilu-Tagaporia, 40, Koulibaly Pumbakar, 47, και Diarra-Dime Christophe, 44 ετών. Τέσσερις από τους έξι ήταν ανώτεροι αξιωματικοί της Πολεμικής Αεροπορίας της Δημοκρατίας του Μάλι και οι άλλοι δύο πιλότοι.

Συζήτηση με τον πύργο ελέγχου

Η τελευταία συνομιλία μεταξύ του πιλότου και του θαλάμου ελέγχου έγινε λίγα λεπτά πριν την πτώση του αεροπλάνου:

ΠΙΛΟΤΟΣ: Σας ζητάμε να κατεβείτε λόγω προβλήματος καυσίμων.

ΠΥΡΓΟΣ: Δώσε μου θέση και ύψος.

ΠΙΛΟΤΟΣ: Είμαι πέντε ναυτικά μίλια από εδώ. Σας ζητώ να πετάξετε πιο χαμηλά. Είμαι στα 5000 πόδια. Δεν έχω καύσιμα.

ΠΥΡΓΟΣ: Το αεροσκάφος διαθέτει όργανα προσέγγισης A-EL-ES (ILS);

ΠΙΛΟΤΟΣ: Έχετε επαφή με ραντάρ μαζί μου;

ΠΥΡΓΟΣ: Ραντάρ όχι. Δώσε μου θέση και ύψος.

ΠΙΛΟΤΟΣ: Είναι η πρώτη μου φορά στη Θεσσαλονίκη. Δεν έχω καύσιμα.

ΠΥΡΓΟΣ: Μπείτε στη συχνότητα 110.8

ΠΙΛΟΤΟΣ: Είμαι σε συχνότητα. Βλέπω τη γη. Βλέπω τη γη.

ΠΥΡΓΟΣ: Στρίψτε αριστερά, στρίψτε αριστερά. Πας κατευθείαν στο βουνό.

Σε αυτό διεκόπη η συνομιλία μεταξύ του πιλότου και του κέντρου ελέγχου του αεροδρομίου «Μακεδονία».

Καταστροφή Yak-42

Δύο χρόνια αργότερα, ένα επιβατικό Yak συνετρίβη στα βουνά της Πιερίας (17/12/1997), το οποίο έμελλε να μείνει στην ιστορία ως η μεγαλύτερη αεροπορική τραγωδία στη βόρεια Ελλάδα.

Το αεροσκάφος Yak-42 της αεροπορικής εταιρείας Aerosvit, που απογειώθηκε από την Οδησσό και κατευθυνόταν προς τη Θεσσαλονίκη, έχασε την επαφή με τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου Μακεδονία και συνετρίβη στο δάσος Δίτσιος Πιερίας σε υψόμετρο 1200 μέτρων.

70 άτομα – Το πλήρωμα και οι επιβάτες, ανάμεσά τους 34 Έλληνες, οι περισσότεροι από την Κοζάνη, που εργάζονταν σε κατασκευαστική εταιρεία στην Ουκρανία και επέστρεψαν στην πατρίδα τους για τα Χριστούγεννα – βρήκαν τραγικό θάνατο, ενώ απαιτήθηκαν εντατικές προσπάθειες για τον εντοπισμό του σημείου. Το αεροσκάφος αναζητούνταν για τρεις ημέρες στο δύσκολο ανάγλυφο της Πιερίας, κάτω από κακές καιρικές συνθήκες με χιόνια και ομίχλη.

Λέει “BLACK BOX”

… Το πλήρωμα πέταξε απολύτως βέβαιο ότι ο ελεγκτής παρατηρούσε το αεροσκάφος στο ραντάρ (οι εξειδικευμένες συλλογές της Jeppesen περιείχαν πληροφορίες για την παρουσία ενός συγκροτήματος ραντάρ στο αεροδρόμιο “Μακεδονία” – ραντάρ προσγείωσης. Όπως αποδείχθηκε, το οι πληροφορίες ήταν αναξιόπιστες). Όμως το πλήρωμα, αγνοώντας την απουσία του, εμπιστεύτηκε απόλυτα τον ελεγκτή προσγείωσης…

Πριν μπούμε στον δεύτερο γύρο, το ραδιόφωνο ήχησε: «Πέρασες πάνω από το αεροδρόμιο». Ο ελεγκτής έδωσε στο αεροπλάνο θέση, σαν να το είδε. Το αεροσκάφος έκανε μια περιστροφή, οπότε ο ελεγκτής άλλαξε τη διαδρομή του γύρου. Αν και μόνο αυτός που βλέπει το αεροσκάφος έχει το δικαίωμα να δώσει τέτοια εντολή. Αυτή την ώρα, αεροσκάφος της Air Greece πέταξε στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης και ο πιλότος του ζήτησε από την υπηρεσία ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας άδεια να παραμείνει στη νότια ζώνη στο επίπεδο πτήσης 140, «μέχρι το AEW-241, με τη βοήθεια του Θεού, να μην προσγειωθεί. …».

Αλλά το πλήρωμα δεν μπορούσε να ακολουθήσει το υπόλοιπο αεροσκάφος, γιατί κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο ραδιόφωνο, ο Έλληνας ελεγκτής χρησιμοποίησε τη φρασεολογία του ραδιοφωνικού ανταλλακτηρίου, που δεν ανταποκρινόταν στις οδηγίες, και το πλήρωμα, κατά την προσέγγιση καθόδου και προσγείωσης, δεν ήταν σε θέση να παρακολουθήσει τη θέση άλλων αεροσκαφών. Σύμφωνα με τον Λεόντι Ζάγκρεβα, διοικητή της κρατικής αεροπορικής εταιρείας Lviv Airlines, στην οποία ανήκει το αεροσκάφος, αυτά τα γεγονότα αποδεικνύονται από τα στοιχεία του μαύρου κουτιού. Στο μεταξύ, με κάθε δευτερόλεπτο, η στεριά, κρυμμένη από πυκνή ομίχλη, πλησίαζε…

Τρία λεπτά μέχρι το θάνατο

Τα μέλη του πληρώματος πίστεψαν ότι ήταν υπό τον έλεγχο του ελεγκτή του αεροδρομίου. Σε αυτή την κατάσταση, προφανώς, δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσουν ανεξάρτητα την ακριβή θέση του αεροσκάφους. Όταν ο ελεγκτής Θεσσαλονίκης άλλαξε την εντολή, ο διοικητής έμεινε έκπληκτος. Άρχισε να κερδίζει υψόμετρο και πήγε στο σωστό ρολό – προς τον ραδιοφωνικό σταθμό οδήγησης. Και είπε: «Δεν καταλαβαίνω, κατευθυνόμαστε προς το 210 και η κίνηση είναι από πίσω. Ζητήστε καθοδήγηση». Και ο πλοηγός ζήτησε από τον αποστολέα να δώσει “vectoring”, δηλαδή καθοδήγηση ραντάρ, αλλά κανείς δεν παρείχε αυτή τη βοήθεια πλοήγησης στο πλήρωμα. Τρία λεπτά πριν από την προσγείωση, ο ελεγκτής ανέφερε ότι χωρίς ραντάρ προσγείωσης… Στο αεροδρόμιο βρισκόταν ένας στρατιωτικός αποστολέας που διέθετε σύστημα ραντάρ προσγείωσης, αλλά δεν παρείχε βοήθεια στους Ουκρανούς πιλότους. Στη συνέχεια, το πλήρωμα του Yak-42 προσπάθησε ανεξάρτητα να αποφύγει μια σύγκρουση με το έδαφος – πήγαν σε μια ανάβαση … Αλλά δεν υπήρχε ούτε χρονικό περιθώριο, ούτε το απαραίτητο περιθώριο ύψους – απέμειναν μόνο τρία λεπτά. Δεν έφταναν…

Σύμφωνα με το «μαύρο κουτί», έτσι πέρασαν οι τελευταίες στιγμές της πτήσης, λέει ο διευθυντής της κρατικής αεροπορικής επιχείρησης Lviv L. Zagreva. Σύμφωνα με την εκδοχή της ελληνικής επιτροπής που ερευνά τα αίτια της τραγωδίας κοντά στη Θεσσαλονίκη, φταίει φέρεται να είναι η έλλειψη επαγγελματισμού των Ουκρανών πιλότων. Δημοσιεύτηκαν στον ελληνικό Τύπο ότι το ουκρανικό πλήρωμα δεν κατάλαβε τις εντολές του ελεγκτή που δόθηκαν στα αγγλικά… Οι Έλληνες έστειλαν τα ευρήματά τους στον διεθνή αεροπορικό οργανισμό ICAO, ο οποίος θα τα δημοσιεύσει σύντομα.

Μεγάλη αναζήτηση με άλλο αεροπορικό δυστύχημα

Η ομάδα έρευνας σχηματίστηκε αμέσως μετά την εξαφάνιση του αεροσκάφους. Ωστόσο, οι έρευνες δυσκολεύτηκαν σοβαρά από τις καιρικές συνθήκες. Επίσης στη διαδικασία έρευνας συνετρίβη C-130 της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του το πλήρωμα 5 ατόμων. Μόνο στις 20 Δεκεμβρίου, ανακαλύφθηκαν τα συντρίμμια του Yak-42 και δεν βρέθηκε ούτε ένας επιζών. Και οι 70 επιβαίνοντες σκοτώθηκαν. Μεταξύ των νεκρών ήταν και η μητέρα της συζύγου ενός διάσημου ποδοσφαιριστή. Όλεγκ Προτάσοφ.

Source link