30 εκατομμύρια αποδημητικά πουλιά σταματούν στα νησιά της Ελλάδας

Τριάντα εκατομμύρια πουλιά «σταματούν» στα νησιά της Ελλάδας. Περίπου 185 εκατομμύρια πτηνά μεταναστεύουν πάνω από τη χώρα κάθε χρόνο τέτοια εποχή.

Τα Αντικύθηρα είναι ένα από τα μικρά νησιά της Μεσογείου, όπου μικρά αποδημητικά πτηνά, όπως ο πιο κοινός θάμνος στην Ελλάδα, καθώς και το ρουτζ, σταματούν για να ξεκουραστούν και να φάνε στο δρόμο τους προς την Αφρική.

Περίπου 185 εκατομμύρια πουλιά μεταναστεύουν πάνω από την Ελλάδα κάθε χρόνο αυτή την εποχή. Στην πραγματικότητα, περίπου 30 εκατομμύρια από αυτούς πρέπει να «ανεφοδιαστούν» και να χαλαρώσουν στο πρώτο νησί που θα συναντήσετε. Αυτό αναδεικνύει την ανάγκη προστασίας των μικρών νησιών του Αιγαίου, του Λιβυκού και του Ιονίου και για την ενεργό καταπολέμηση της λαθροθηρίας στο Ιόνιο Πέλαγος.

Τα νέα στοιχεία προέρχονται από μελέτη που διεξήγαγε το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε συνεργασία με τον Ορνιθολογικό Σταθμό Αντικυθήρων.

Η έκθεση δημοσιεύτηκε από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μεταναστευτικών Πτηνών (Παγκόσμιας Ημέρας Μεταναστευτικών Πουλιών).

Σύμφωνα με τη μελέτη, κάθε χρόνο, δισεκατομμύρια πτηνά χιλιάδων ειδών ξεκινούν ένα τεράστιο ταξίδι μετά το χειμώνα στην Αφρική σε περιοχές αναπαραγωγής στη Βόρεια Ευρώπη. «Η μετανάστευση είναι η πιο περίπλοκη δραστηριότητα στον κύκλο ζωής αυτών των πτηνών, καθώς απαιτεί σημαντική ενέργεια», εξηγεί ο Τάσος Μπούνας, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος ROUTES.

«Τα αποδημητικά πτηνά πρέπει να διασχίσουν την έρημο Σαχάρα, ίσως με στάσεις για ξεκούραση και φαγητό, κάτι που δεν υπάρχει όταν διασχίζουν τη Μεσόγειο. Μπορούν να καλύψουν έως και 2.800 χιλιόμετρα χωρίς να σταματήσουν», λέει ο ειδικός.

Είναι απαραίτητη η προστασία των βιοτόπων των αποδημητικών πτηνών και η καταπολέμηση της λαθροθηρίας, ιδιαίτερα στο Ιόνιο Πέλαγος.

Με βάση παλαιότερες (από το 2007) και πρόσφατες μετρήσεις, οι ερευνητές εκτιμούν ότι περίπου 185 εκατομμύρια αποδημητικά πτηνά διασχίζουν την Ελλάδα κάθε χρόνο. Από αυτά, το 60% ανήκει σε τρία μόνο είδη: το χελιδόνι (σταυλοχελίδονο), τη λευκή τσούχτρα (θαμνοφυλλοσκόπο) και την κοινή τσούχα (θαμνοτσιροβάκο).

Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ειδικοί έπιασαν (με τρόπο που δεν τους έβλαπτε και στη συνέχεια απελευθέρωσαν) αποδημητικά πτηνά 18 ειδών (από τα 66 που περνούν κατά τη μετανάστευσή τους στην Ελλάδα) στη Γαύδο, τα Αντικύθηρα και τη Στροφάδα.

Οι επιστήμονες μέτρησαν το σωματικό τους λίπος και το βάρος τους, με τα οποία, χρησιμοποιώντας μαθηματικά μοντέλα, υπολόγισαν πόσο καιρό μπορούσαν να πετάξουν αυτά τα πουλιά (ή έπρεπε να μείνουν σε αυτά τα νησιά για αρκετές ημέρες για να τραφούν και να αναρρώσουν).

Υπολογίζεται ότι περίπου 30 εκατομμύρια πτηνά φτάνουν ετησίως στα ελληνικά νησιά τόσο εξαντλημένα που πρέπει να μείνουν εκεί για λίγο πριν συνεχίσουν την πτήση τους.

Τα πτηνά με τη μεγαλύτερη ποσότητα λίπους (23% της μάζας τους) ήταν οι κίτρινες τσούχτρες (κιτρινοστριτσίδες) και εκείνα με τη λιγότερη ήταν τα χελιδόνια (8,7%). «Πολύ λίγα πουλιά έρχονται στα ελληνικά νησιά με τη δύναμη να συνεχίσουν αμέσως. «Οι περισσότεροι από αυτούς υποσιτίζονται σοβαρά», εξηγεί ο κ. Μπούνας. Η μελέτη προσφέρει την πρώτη ποσοτικοποίηση των πτηνών που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μελλοντικές αλλαγές στα μεταναστευτικά τους ταξίδια λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Στο μέλλον, η κλιματική αλλαγή θα απειλήσει τα αποδημητικά πουλιά. Πρώτον, οι περιοχές αναπαραγωγής τους θα μετακινηθούν βορειότερα, άρα θα πρέπει να διανύσουν μεγαλύτερες αποστάσεις. Δεύτερον, σύμφωνα με τα μοντέλα, η έρημος Σαχάρα θα αυξηθεί, άρα οι ευκαιρίες τους για φαγητό και αναψυχή θα είναι περιορισμένες. Αυτές οι εξελίξεις θα ενισχύσουν περαιτέρω τη σημασία των ελληνικών νησιών ως ενδιάμεσων σταθμών. Ως εκ τούτου, είναι εξαιρετικά σημαντική η προστασία των ενδιαιτημάτων των πτηνών, καθώς και η καταπολέμηση της λαθροθηρίας, ιδιαίτερα στο Ιόνιο Πέλαγος.

Source link