Πώς τα ψηφιακά μέσα επηρεάζουν την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πώς η Ουκρανία έγινε ναζιστική

Ο Άτλας της Κοινωνίας των Πολιτών που δημοσιεύτηκε χθες, ο οποίος δημοσιεύεται ετησίως, αυτή τη φορά είχε στόχο να καθορίσει τη δημοκρατική φύση της κοινωνίας – τα συμπεράσματα ήταν εκπληκτικά.

Μόνο το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού μπορεί να καυχηθεί ότι ζει σε μια ελεύθερη κοινωνία όπου γίνονται σεβαστά όλα τα δικαιώματα και οι ελευθερίες. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό το απαισιόδοξο αποτέλεσμα διευκολύνθηκε από ψηφιακά μέσα, κυριολεκτικά κορεσμένα από παραπληροφόρηση και ικανά να διαμορφώσουν εύκολα μια κοινωνία πολιτών.

Οι συγγραφείς του Άτλαντα της Κοινωνίας των Πολιτών είναι μια φιλανθρωπική οργάνωση που συνδέεται με τις προτεσταντικές εκκλησίες «Ψωμί για τον κόσμο» (Brot für die Welt) και τη διεθνή συμμαχία των κοινωνιών των πολιτών CIVICUS. Για την πέμπτη έκδοση της έκδοσης, αποφάσισαν να επικεντρωθούν στον αντίκτυπο της ψηφιοποίησης στην ελευθερία του Τύπου και στα δικαιώματα των πολιτών. Και αποδείχθηκε ότι το 2021 η κατάσταση επιδεινώθηκε σε 14 χώρες του κόσμου και το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε κράτη όπου υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί στις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η Silke Pfeiffer, Επικεφαλής των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Ειρήνης στο Bread for Peace, δήλωσε DWότι «μόνο το 3% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει την τύχη να ζει σε χώρες με μη στρατιωτική σφαίρα λειτουργίας που μπορεί να περιγραφεί ως ανοιχτή».

Ο Rupert Strachwitz, πολιτικός επιστήμονας και επικεφαλής του Maecenat Institut, πιστεύει ότι είναι σαφές ότι η κοινωνία επωφελείται σημαντικά από την παγκόσμια διαδικασία ψηφιοποίησης:

«Η ικανότητα διάδοσης πληροφοριών χωρίς «θυροφύλακα» ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους η κοινωνία των πολιτών μπόρεσε να αναπτυχθεί τόσο γρήγορα τα τελευταία 30 χρόνια».

Αλλά δυστυχώς, υπάρχει ένα μειονέκτημα στην ανάπτυξη των ψηφιακών μέσων – διάδοση πλαστών και υποκίνηση μίσους. Ο Άτλαντας το καταδεικνύει αυτό με το παράδειγμα της Ουκρανίας, σε ξεχωριστό κεφάλαιο με τίτλο «Το ψέμα ως όπλο». Αφηγείται πώς, από το 2014, από την αρχή της σύγκρουσης στην ανατολική Ουκρανία, η παραπληροφόρηση έχει γίνει σχεδόν το κύριο μέρος του ρωσικού πολέμου πληροφοριών. Οι συγγραφείς σημειώνουν:

“Από τον Μάρτιο του 2014, η Ρωσία διαδίδει ψευδείς πληροφορίες για να διχάσει την ουκρανική κοινωνία. Ενώ στο Κίεβο διαμαρτύρονταν για τη διαφθορά και την αντιδυτική προπαγάνδα, τα ρωσικά τηλεοπτικά κανάλια Russia 24, NTV, Channel One και άλλα προσπάθησαν να παρουσιάσουν το Κίεβο ως ένας επιτιθέμενος, και η Ουκρανία – ως ένα φασιστικό και ναζιστικό κράτος, το οποίο κυβερνάται από ΕΕ και το ΝΑΤΟ, και στο οποίο ασκούν πίεση στους Ρώσους».

Η Silke Pfeiffer είναι πεπεισμένη ότι το δικαίωμα στην ενημέρωση είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και προϋπόθεση για την επιτυχή λειτουργία της κοινωνίας των πολιτών. Σε συνέντευξή της στη DW, τονίζει ότι εάν αυτό το δικαίωμα περιοριστεί από fake news, η βάση της δραστηριότητας της κοινωνίας των πολιτών καταρρέει.

Οι αναξιόπιστες ειδήσεις είχαν σκοπό να διχάσουν την ουκρανική κοινωνία και να «μεγαλώσουν» την άποψη ότι η ένταξη στην ΕΕ – ούτε λίγο ούτε πολύ – είναι επικίνδυνη για τη χώρα. Πολλά ψεύτικα, σημειώνουν οι άτλαντες, διανεμήθηκαν στην Ουκρανία σε ρωσόφωνα τηλεοπτικά κανάλια. Για παράδειγμα, ένα ψεύτικο για ένα «αγόρι που σταυρώθηκε στο Σλαβιάνσκ» και πολλά άλλα παρόμοια.

Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη τον Μάιο του 2021 από την ανεξάρτητη πλατφόρμα Texty, οι φιλορωσικοί πόροι του Διαδικτύου είχαν περισσότερες από 110 εκατομμύρια επισκέψεις το μήνα και τα αντίστοιχα κανάλια YouTube είχαν περισσότερες από 120 εκατομμύρια προβολές.

Το Ελβετικό Κέντρο Μελετών Ασφάλειας στη Ζυρίχη και το London School of Economics στο Χάρβαρντ διεξήγαγαν τη δική τους έρευνα, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι τα ψηφιακά μέσα διαδίδουν λιγότερα ψεύτικα από τα παραδοσιακά. Υπάρχουν 17 παραπληροφορητικές αφηγήσεις στα κοινωνικά δίκτυα και το 20-30% των Ουκρανών τις εμπιστεύεται.

Σύμφωνα με ανάλυση του Ουκρανικού Κέντρου ΜΜΕ για την Κρίση και του Εσθονικού Κέντρου Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, μεταξύ των αφηγήσεων που επαναλαμβάνονται τακτικά στις ρωσικές ειδήσεις, η πιο συνηθισμένη αφορά τους Ουκρανούς Ναζί και τον εμφύλιο πόλεμο στην Ουκρανία. Όμως, η ουκρανική κοινωνία των πολιτών, πριν από τη ρωσική εισβολή στη χώρα στις 24 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους, ανέπτυξε αποτελεσματικούς μηχανισμούς για την προστασία από την παραπληροφόρηση, καλύπτοντας με επιτυχία τα κενά που επιτρέπει το κράτος.

Για παράδειγμα, οι συντάκτες του άτλαντα λένε ότι ο οργανισμός StopFake είναι ένας από τους πολλούς παρόμοιους οργανισμούς που αποκαλύπτουν πλαστά. Μεταξύ των εργαζομένων της είναι αναλυτές, δημοσιογράφοι, ειδικοί πληροφορικής και ειδικοί στον κυβερνοχώρο. Στόχος της οργάνωσης δεν είναι μόνο να αποκαλύψει τις ψεύτικες ειδήσεις, αλλά και να διδάξει στους Ουκρανούς πολίτες πώς να αντιμετωπίζουν την παραπληροφόρηση.

Όπως σημειώνεται στον άτλαντα, τα τελευταία 8 χρόνια, οι πρόεδροι της Ουκρανίας – πρώτα ο Ποροσένκο και μετά ο Ζελένσκι – προσπάθησαν να προστατεύσουν τη χώρα από τα μέσα ενημέρωσης που διαδίδουν ψεύτικες ειδήσεις. Ο Ποροσένκο, για παράδειγμα, απαγόρευσε τη μετάδοση 70 ρωσόφωνων καναλιών στην Ουκρανία και τρία χρόνια αργότερα το κοινωνικό δίκτυο Vkontakte, η μηχανή αναζήτησης Yandex.ru και η πύλη Mail.ru απαγορεύτηκαν και μπλοκαρίστηκαν.

Στο πλαίσιο της καταπολέμησης των πλαστών και της παραπληροφόρησης στην Ουκρανία, απαγορεύτηκαν περίπου 25 βιβλία που εκδόθηκαν στη Ρωσία, τα οποία, σύμφωνα με την ουκρανική πλευρά, περιείχαν ρωσική προπαγάνδα. Σε ορισμένους Ρώσους και διεθνείς δημοσιογράφους απαγορεύτηκε η είσοδος στην Ουκρανία.

Επιπλέον, από το 2019, δύο αμφιλεγόμενα νομοσχέδια εξετάζονται στο ουκρανικό κοινοβούλιο, τα οποία εγγυώνται ευρείες εξουσίες στους αξιωματούχους στο πλαίσιο της καταπολέμησης της παραπληροφόρησης. Αυτά τα νομοσχέδια, υπό την πίεση της κοινωνίας των πολιτών, δεν εγκρίθηκαν, σύμφωνα με τον Atlas of Civil Society, ο οποίος ανέλυσε την κατάσταση με τα πολιτικά δικαιώματα και ελευθερίες το 2021 – πριν από τον πόλεμο που εξαπέλυσε η Ρωσία κατά της Ουκρανίας, γράφει η DW.

Source link