Πέθανε ο Μίκης Θεοδωράκης

«Δεν είμαι ήρωας. Οι ήρωες πεθαίνουν νέοι. Είμαι ένας πολίτης που εκπληρώνει το καθήκον μου », είπε κάποτε ο Μίκης Θεοδωράκης σε συνέντευξή του. Και έτσι έγινε. Εξάντλησε όλη του τη ζωή “μέχρι κάτω”, αφήνοντας αυτόν τον κόσμο στο 96ο έτος της ζωής του.

Από το διαμέρισμά του στον τελευταίο όροφο του σπιτιού, με τεράστια πανοραμικά παράθυρα και θέα στην Ακρόπολη, σχολίασε με τον δικό του τρόπο όλα όσα τον ανησυχούσαν: πολιτισμό, πολιτική, κοινωνική ζωή.

«Πώς μπορούμε να ζήσουμε τα μετρημένα χρόνια; Πρέπει να τα γευτείς, εξαντλώντας τα (…) »- είπε ο Μίκης Θεοδωράκης σε μια συνέντευξη και αυτή ήταν η καθημερινότητά του.

Τα έργα του Θεοδωράκη αγγίζουν τις καρδιές όλων των λαών, όλων των καταπιεσμένων, των διωκόμενων στη γη. Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι μια μουσική ιδιοφυία που συνέβαλε καθοριστικά στην πολιτιστική αναβίωση της μεταπολεμικής Ελλάδας. Αυτή η πολιτιστική συνεισφορά ήταν πάντα συνυφασμένη με τους αγώνες και την αγωνία του ελληνικού λαού (…). Οι μελωδίες και τα τραγούδια έχουν γαλουχηθεί από τα μεγάλα έργα κορυφαίων εθνικών ποιητών. Σε δύσκολους καιρούς, στις μέρες του σκληρού αγώνα του λαού της χώρας ενάντια στο φασισμό, ενάντια στον καπιταλισμό, τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και τις επεμβάσεις, τα στρατιωτικά πραξικοπήματα, ήταν από τους πρώτους.

Ο Μίκης κατάγεται από τη Χίο, που κατέκτησε τον κόσμο
Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στη Χίο στις 29 Ιουλίου 1925. Ο πατέρας του, Γιώργος Θεοδωράκης, Μπιζάναχος, καταγόταν από το χωριό Γαλατάς (Χανιά) και η μητέρα του, Ασπασία Πουλάκη, από το Τσεσμέ (Μικρά Ασία). Οι γονείς συναντήθηκαν στη Μικρά Ασία λίγο πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο Μίκης Θεοδωράκης πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε διάφορες πόλεις της ελληνικής επαρχίας όπως η Μυτιλήνη, τα Ιωάννινα, το Αργοστόλι, ο Πύργος, η Ηλεία, η Πάτρα και ιδιαίτερα η Τρίπολη Αρκαδίας, λόγω των συχνών ταξιδιών του πατέρα του, δημοσίου υπαλλήλου.

Από την παιδική ηλικία, το αγόρι έδειξε ενδιαφέρον και αγάπη για τη μουσική, άρχισε να συνθέτει τα πρώτα του τραγούδια, χωρίς να ξέρει ακόμα πώς να παίζει μουσικά όργανα. Σε ηλικία 17 ετών, οργάνωσε μια χορωδία στην Πελοποννησιακή πόλη της Τρίπολης.

Κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου, ο Θεοδωράκης συμμετείχε στο Κίνημα Αντίστασης. Συνελήφθη από τους Ναζί και βασανίστηκε.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα (1946-1949), ο συνθέτης στάλθηκε εξόριστος στο νησί της Ικαρίας και στη συνέχεια τοποθετήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στο νησί της Μακρόνησου, όπου επίσης βασανίστηκε και ξυλοκοπήθηκε.

Το 1950 αποφοίτησε από το Ωδείο Αθηνών, τάξη σύνθεσης υπό τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη. Στη συνέχεια, από το 1954 έως το 1959 στο Ωδείο του Παρισιού, σπούδασε μουσική ανάλυση με τον Olivier Messiaen και διευθύνει με τον Eugene Vigo. Ενώ ζούσε στη Γαλλία, συνέθεσε πολλά. Αυτή η περίοδος περιλαμβάνει πρελούδια δωματίου και σονάτινα, συμφωνικά έργα και τρία μπαλέτα.

Το 1959, ο συνθέτης επέστρεψε στην Ελλάδα. Διοργάνωσε ορχήστρα στην Αθήνα και Μουσική Εταιρεία στον Πειραιά. Ασχολήθηκε επίσης με πολιτικές δραστηριότητες, συγκεκριμένα, ήταν βουλευτής από το Ηνωμένο Αριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (1964-1967). Τον Απρίλιο του 1967, λίγο μετά το πραξικόπημα των Μαύρων Συνταγματαρχών, ο Θεοδωράκης έμεινε υπόγεια. Οι συνταγματάρχες απαγόρευσαν τη μουσική του και σύντομα ο συνθέτης πήγε στη φυλακή, όπου πέρασε πέντε μήνες. Το 1968 απελευθερώθηκε υπό πίεση της παγκόσμιας κοινής γνώμης και στάλθηκε εξορία, αλλά ήδη το 1969 τοποθετήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ωρωπού (κοντά στην Αθήνα). Παγκόσμια διάσημα πολιτιστικά πρόσωπα υπερασπίστηκαν ξανά αυτόν, συγκεκριμένα, τους D. Shostakovich, L. Bernstein, A. Miller, G. Belafonte. Αυτό είχε αποτέλεσμα και τον Απρίλιο του 1970 ο συνθέτης αφέθηκε ελεύθερος. Από το 1970 ζει και εργάζεται στη Γαλλία. Στην εξορία, συνέχισε να αγωνίζεται, διοργανώνοντας συναυλίες υπέρ των μαχητών ενάντια στη χούντα. Μετά την πτώση της χούντας τον Ιούλιο του 1974, ο Θεοδωράκης επέστρεψε στην Ελλάδα.

Τη δεκαετία του 1980 και 1990, εκλέχτηκε αρκετές φορές στο κοινοβούλιο, ήταν υπουργός στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Η ανιψιά του Μάρω Θεοδωράκη είναι διάσημη Ελληνίδα συνθέτης. Σε όλη του τη ζωή ο Μίκης αγωνίστηκε για τις καθολικές ανθρώπινες αξίες, για τη δημοκρατία στην Ελλάδα. Ιδρυτής του Κινήματος Ανεξάρτητων Πολιτών Iskra.

Πέθανε στις 2 Σεπτεμβρίου 2021 μετά από μακρά ασθένεια.

Έργα του Μίκη Θεοδωράκη

«Αν δεν είχα βιώσει αυτό που έζησα, δεν θα είχα γράψει αυτή τη μουσική», είπε ο Θεοδωράκης.

Συνέθεσε κομμάτια μουσικής όλων των τύπων και ειδών. Και είναι ο συγγραφέας του ίσως πιο αναγνωρίσιμου «ελληνικού ρυθμού» στον κόσμο – του Σιρτάκη, που δημιουργήθηκε για την ταινία «Ζορμπάς» (1964).

Ο συνθέτης αγαπούσε επίσης την κλασική μουσική, συνέθεσε συμφωνίες, ορατόρια, μουσική για μπαλέτο, όπερα και έργα δωματίου.

«Η μουσική δεν ήταν ποτέ αυτοσκοπός για μένα, είναι κάτι εμπειρικό», είπε.

Οι συνθέσεις του Θεοδωράκη έχουν ερμηνευτεί από διεθνούς φήμης τραγουδιστές και συγκροτήματα όπως οι The Beatles, Shirley Basey, Joan Baez και Edith Piaf.

Έγραψε μουσική για σημαντικές ταινίες όπως: Phaedra (1962), Alexis Zorbas (1964), Z (1969) και Serpiko (1973). Το 1970, του απονεμήθηκε το BAFTA για την Πρωτότυπη Μουσική για το soundtrack για την ταινία Z, ενώ προτάθηκε στην ίδια κατηγορία το 1974 για την ταινία “Siege” και το 1975 για την ταινία “Serpico”. Επίσης ήταν υποψήφιος για Grammy το 1966 και το 1975 για το θεματικό τραγούδι για τις ταινίες Zorbas και Serpico, αντίστοιχα.

Τα σημαντικότερα έργα του θεωρούνται γραμμένα στο ύφος της «μελωδικής ποίησης», η οποία χρησιμοποιεί ποίηση από βραβευμένους ποιητές ελληνικής και ξένης καταγωγής όπως ο Γιάννης Ρίτσος (Βραβείο Ειρήνης Λένιν 1976), Γιώργος Σεφέρης (Νόμπελ 1963), Πάμπλο Νερούδα (Νόμπελ 1971), Οδυσσέας Ελύτης (1979). Το 2000 ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης.

…



Source link