Παγκόσμια ανάκαμψη ή υπερπληθωρισμός;

Το επιβλητικό 5,4 τρισεκατομμύρια ευρώ είναι χρήματα που έχουν εξοικονομήσει και συγκεντρώσει τα νοικοκυριά στις περισσότερες χώρες του κόσμου από την έναρξη της πανδημίας, όταν οι δαπάνες τους μειώθηκαν βίαια λόγω οικονομικών διακοπών και ανησυχιών των καταναλωτών για την εργασία και το εισόδημά τους.

Οι διαφορές μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών, καθώς και μεταξύ διαφορετικών ομάδων εισοδήματος εντός χωρών, είναι επίσης εμφανείς όσον αφορά τα ποσοστά αποταμίευσης: είναι σαφώς υψηλότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Δυτική Ευρώπη και τις πλούσιες χώρες της Μέσης Ανατολής, αλλά σημαντικά χαμηλότερα Ανατολική Ευρώπη και οι φτωχότερες χώρες της Ασίας. Αυτές οι εξοικονομήσεις, ωστόσο, είναι μια από τις ελπίδες για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας από το τέλος της πανδημίας, καθώς αναμένεται να στοχεύσει όλα τα είδη καταναλωτικών δαπανών που θα ωθήσουν την ανάπτυξη. Πριν από λίγες μέρες, ο Moody’s προέβλεπε ότι εάν τα νοικοκυριά σε όλο τον κόσμο ξόδευαν περίπου το ένα τρίτο της πλεονάζουσας αποταμίευσής τους, θα ωθούσαν την παγκόσμια οικονομία κατά τουλάχιστον 2 ποσοστιαίες μονάδες φέτος και επόμενη.

Το πρακτορείο εκτιμά ότι τα αμερικανικά νοικοκυριά έχουν συγκεντρώσει το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κεφαλαίου, καθώς εξοικονομούσαν 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Τα στοιχεία του Evercore ISI δείχνουν ότι οι εξοικονομήσεις στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου συγκεντρώθηκαν ακόμη και πριν από την εφαρμογή του προγράμματος Biden, το οποίο διέθεσε 1,9 τρισεκατομμύρια δολάρια στον πληθυσμό. δολάρια και το συνολικό ποσό της βοήθειας προς τον πληθυσμό των ΗΠΑ ξεπέρασε τα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.

Ταυτόχρονα, τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι οι εξοικονομήσεις νοικοκυριών στις πιο ανεπτυγμένες χώρες έχουν φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του αιώνα. Ομοίως, οι εξοικονομήσεις ήταν πολύ υψηλότερες από ό, τι συνήθως στις χώρες της Μέσης Ανατολής, οι οποίες στήριξαν τις οικονομίες τους με πλούσια προγράμματα. Ενώ στην Ασία, οι εξοικονομήσεις νοικοκυριών ήταν και πάλι υψηλές, αλλά όχι πολύ υψηλές σε σύγκριση με τα κανονικά επίπεδα, εν μέρει επειδή η πανδημία σταμάτησε πιο γρήγορα και είχε μικρότερο αντίκτυπο στις δαπάνες των νοικοκυριών.

Οι αποταμιεύσεις αυξήθηκαν στη Νότια Αμερική και την Ανατολική Ευρώπη, αλλά λιγότερο από ό, τι στις ΗΠΑ, καθώς επλήγησαν από την πανδημία και τα κυβερνητικά προγράμματα ήταν λιγότερο γενναιόδωρα. Σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές, ο αντίκτυπος της πανδημίας ήταν άνισος, με τα φτωχά νοικοκυριά να χτυπούν σκληρότερα και τις εξοικονομήσεις άνιση, με το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων να συγκεντρώνεται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των πλουσιότερων νοικοκυριών. Σύμφωνα με τον Moody’s, μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου, οι συνολικές εξοικονομήσεις παγκοσμίως ανήλθαν τουλάχιστον στο 6% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Μια πρόσφατη έκθεση από τους Financial Times ανέφερε ότι οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν αισιοδοξία μεταξύ των καταναλωτών, πράγμα που σημαίνει ότι θα βιάσουν να περάσουν σε καταστήματα.

Αυτό αποδεικνύεται από τα αποτελέσματα μιας μελέτης της Morning Consult, στην οποία το 1/3 των πλουσιότερων νοικοκυριών σε πολλές χώρες, όπως η Κίνα, η Αυστραλία, η Ιταλία, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, πιστεύουν ότι η περίοδος που διανύουμε είναι η κατάλληλη στιγμή για να μετακινηθούν σε μεγάλες αγορές. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για τα φτωχότερα νοικοκυριά. Οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs σημειώνουν ότι τα δύο τρίτα των πρόσθετων εξοικονομήσεων στις ΗΠΑ προήλθαν από το πλουσιότερο 40% του πληθυσμού της υπερδύναμης.

Σύμφωνα με τους ίδιους οικονομολόγους, μια τέτοια κατανομή των αποταμιεύσεων θα μειώσει την κλίμακα της δυναμικής που θα λάβει η οικονομία όταν αρθούν τα περιοριστικά μέτρα, καθώς “τα υψηλότερα εισοδήματα δεν θα επιτρέψουν να φτάσουν οι δαπάνες μέχρι τώρα”. Όπως είπαν συνήθως στο FT, “εάν οι πρόσθετες αποταμιεύσεις ανήκουν σε πλουσιότερα νοικοκυριά, θα θεωρηθεί ως αύξηση του πλούτου τους και όχι ως αύξηση του εισοδήματος, τότε το επίπεδο των δαπανών θα είναι σαφώς χαμηλότερο.”

Ένα παράδειγμα είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου, σύμφωνα με την Τράπεζα της Αγγλίας, σχεδόν τα τρία τέταρτα των νοικοκυριών δήλωσαν σε μια έρευνα ότι σκοπεύουν να διατηρήσουν τις αποταμιεύσεις τους σε τραπεζικούς λογαριασμούς άθικτες και να μην τις ξοδέψουν. Ορισμένα άλλα νοικοκυριά σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν τις αποταμιεύσεις τους για να εξοφλήσουν τα χρέη τους ή να επενδύσουν σε συνταξιοδοτικά ταμεία προκειμένου να έχουν περισσότερα έσοδα μετά τη συνταξιοδότηση.

Στην Ελλάδα, σημειώθηκε επίσης αύξηση των αποταμιεύσεων στους καταθετικούς λογαριασμούς των πολιτών. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων τον Δεκέμβριο αυξήθηκαν κατά 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ, γεγονός που δείχνει σαφώς τη μείωση της κατανάλωσης και την αύξηση της ρευστότητας που συσσωρεύεται στην οικονομία, χάρη στα μέτρα κρατικής στήριξης για τις επιχειρήσεις.

Ο αντίκτυπος της κρατικής παρέμβασης ήταν τόσο μεγάλος που η συνολική αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων ανήλθε σε 19,9 δισεκατομμύρια ευρώ το 2020 και 17,9 δισεκατομμύρια ευρώ από την έναρξη της κρίσης στην υγεία τον Μάρτιο έως το τέλος του 2020.

Συνολικά, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα σε τοπικές τράπεζες αυξήθηκαν σε 163 δισεκατομμύρια ευρώ στα τέλη Δεκεμβρίου, από 143,1 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2019. Ταυτόχρονα, η συνεισφορά των νοικοκυριών ανήλθε σε 126,3 δισεκατομμύρια ευρώ, και οι εταιρείες – 36,7 δισεκατομμύρια ευρώ.

Πάνω από το ήμισυ της αύξησης που σημειώθηκε πέρυσι προήλθε από επιχειρήσεις, των οποίων η ρευστότητα αυξήθηκε κατά 10,3 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 9,6 δισεκατομμύρια ευρώ.

Αυτή η αύξηση των καταθέσεων υποδηλώνει στασιμότητα στην οικονομία και μείωση των δαπανών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, καθώς και την αναστολή πληρωμής των εισφορών όχι μόνο σε τράπεζες και άλλους πιστωτές, αλλά και σε φορολογικές αρχές και ταμεία κοινωνικής ασφάλισης.

Οι παγκόσμιοι οικονομολόγοι τονίζουν ότι τόσο μεγάλο ποσό βοήθειας, καθώς και αύξηση των αποταμιεύσεων, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό πληθωρισμό, ο οποίος θα πλήξει τις φτωχές χώρες, επιδεινώνοντας την ήδη δύσκολη οικονομική τους κατάσταση.

Ο αντίκτυπος της κυβερνητικής παρέμβασης ήταν τόσο μεγάλος που η συνολική αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων ήταν 19,9 δισεκατομμύρια ευρώ το 2020 και 17,9 δισεκατομμύρια ευρώ από την έναρξη της κρίσης στον τομέα της υγείας το Μάρτιο έως το τέλος του 2020.

Συνολικά, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα σε τοπικές τράπεζες αυξήθηκαν σε 163 δισεκατομμύρια ευρώ στα τέλη Δεκεμβρίου, από 143,1 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2019. Ταυτόχρονα, η συνεισφορά των νοικοκυριών ανήλθε σε 126,3 δισεκατομμύρια ευρώ, και οι εταιρείες – 36,7 δισεκατομμύρια ευρώ.

Πάνω από το ήμισυ της αύξησης που σημειώθηκε πέρυσι προήλθε από επιχειρήσεις, των οποίων η ρευστότητα αυξήθηκε κατά 10,3 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ οι καταθέσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά 9,6 δισεκατομμύρια ευρώ.

Αυτή η αύξηση των καταθέσεων υποδηλώνει στασιμότητα στην οικονομία και μείωση των οικιακών και εταιρικών δαπανών, καθώς και την αναστολή της πληρωμής εισφορών όχι μόνο σε τράπεζες και άλλους πιστωτές, αλλά και σε φορολογικές αρχές και ταμεία κοινωνικής ασφάλισης.

Οι παγκόσμιοι οικονομολόγοι τονίζουν ότι τόσο μεγάλο ποσό βοήθειας, καθώς και αύξηση των αποταμιεύσεων, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό πληθωρισμό, ο οποίος θα πλήξει τις φτωχές χώρες, επιδεινώνοντας την ήδη δύσκολη οικονομική τους κατάσταση.

…



Source link